Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия институти

Mashqlarni  murakkablashtirish  va kombinatsiyalashtirish  aynan bir 
xil  mashqlarni  turli  maqsadlarda  qo’llash  imkoniyati 
 
Gimnastikada  mashg’ulotlar  jadalligini  oshirishni  tipik  o’ziga  хos 
usuli  –  yanada  murakkab,  qiyin  mashqlarni  o’zlashtirish,  mashqlarni 
murakkablashtirish  (ularni  bajarish  sharoitlari  dastlabki  va  yakuniy 
holatlar,  bajarish  tezligini  o’zgartirish  hisobda  mashqlarni  turli  murak-
kablik  darajasidagi  kompozitsiyalarga  birlashtirish  umumrivojlantiruvchi 
mashqlar  uskunalarda  bajariladigan  mashqlar  majmualari  yordamida) 
hisoblanadi.  Yangi  elementlar,  o’ziga  xos  (original)  kompazitsiyalarni 
yaratishda  murabbiy  va o’quvchining  ijodiy qobiliyatlari  namoyon  bo’ladi. 
Shaklan  bir  xil  mashqlar  turli  maqsadlarda  qo’llanilishi  mumkun. 
Masalan:  belgilar  bo’yicha  sakrashlarni  bolalar  urunishlarini  harakat 
aniqligi  bilan  muvofiqlashtirish  maqsadida  o’zlashtiradilar.  Хuddi  shu 
sakrashlarni  harakatchan  o’yinda  mashg’ulotga  bo’lgan  qiziqishni  oshirish 
uchun,  estafeta  yoki  jamoalar  musobaqalarida  irodaviy  hislatlar,  hamkorlik 
tuyg’usini  tarbiyalash  maqsadida  qo’llash  mumkin.  Aynan  bir  xil 
mashqlarni  bajarishda  jismoniy  sifatlarni  rivojlantirish  bo’yicha  vazifalar 
yoki  mashqlarni  tanlovlar,  musobaqalarda  namoyish  etish  maqsadida 
harakatlarni  bajarish  saviyasini  mukammallashtirish  bilan  bog’liq  bo’lgan 
estetik toifadagi vazifalar  belgilanishi  mumkin. 
Shu  tariqa,  gimnastikaning  birgalikda  ko’rib  chiqilayotgan  uslubiy 
хususiyatlari  dastlab,  jismoniy  tarbiyada  ―Gimnastik  usul‖  sifatida  yuzaga 
kelgan  -  qattiyan  reglamentlashtirilgan  mashq  usulini  qo’llashning  keng 
imkoniyatlari  haqida  guvohlik beradi.