Ўзбекистон бадиий академияси камолиддин беҳзод номидаги миллий рассомлик ва дизайн институти

2.5 Сопол буюмнинг синган қисмини таъмирлаш 
Таъмирлаш жараёни 
Тайёр бўлган қолипни эҳтиёткорлик билан сопол буюмнингмавжуд 
бўлмаган қисми топилган қоғоз юзасига жойлаштирилади. 

---

72 
 
(72-расм)
Қолип жойлаштирилгандан сўнг пластилин юзасига юмшоқ мўйқлам 
ёрдамида совунли сув суртиб чиқилади. Совунли сувни суртишдан мақсад 
гипс ашёси пластилин юзасидан осон кўчиришдир. Агар пластилин юзасига 
гипс ашёсини ўзини қуядиган бўлсак, у ҳолда гипс ашёси қолибдан қийин 
кўчади, натижада гипс ашёси қолибдан ажратиб олинаётган вақтда синиқ 
бўлаклар ҳосил бўлади. 

---

73 
 
(73-расм)
Совунли сув суртилаётганда жуда эҳтиёткорлик билан сопол буюм 
юзаларига текказиб юбормаслик зарур бўлади. Чунки гипс ашёсининг сопол 
буюми билан бирикадиган қисми тоза бўлиши лозим. Кейинги жараён сопол 
буюмнинг гипс ашёси келиб бирикадиган қисмига мустаҳкам бирикиши 
учун елим суртилади. 
Сўнг елим идишга керакли миқдорда дистрланган ёки қайнатилган сув 
солинади ва аста-секин гипс ашёси солиб борилади ва бир маромда 
аралаштирилади 
(70-расм).
Тайёр бўлган аралашмани қолиб юзасига қуйиб 
чиқилади. 

---

74 
 
(74-расм) 
 
 
(75-расм) 
 
Гипсли аралашма қолиб юзасига босқичма-босқич қуйиб борилади. 
Шунинг билан бирга қоришмани меъёридан кўп тайёрлаб юбормаслик лозим, 
чунки гипс ашёси тез қотиш хусусиятига эга
(75-расм).
Агар уни керакли 
миқдордан кўп тайёрлаб юборилса қоришма тез яроқсиз ҳолга келиб қолади 
ва таъмирлаш жараёнида кутилган натижа бермаслиги мумкин.Топилманинг 
қолган қисмлари ҳам худди шу аснода босқичма-босқич амалга оширилади. 

---

75