Ўзбекистон арид турдаги адирларида

АСОСИЙ ТЕХНОЛОГИК УСУЛЛАРИ
14
2.1. Писта ўрмонзорларини яратиш учун жойни тўғри танлаш 
14
2.2 Танланган майдон атрофини тўсиш 
15
2.3. Майдонни эрозиядан ҳимоя қилиш, майдонни қисмларга бў-
лиш ва тупроқни экишга тайёрлаш, экиш жойларини белгилаш 
19
2.4. Писта ўрмонзорларини яратиш усуллари
24
Доимий жойга уруғ экиш йўли билан пистазор барпо қилиш
24
Кичик ҳажмли контейнерларда ўстирилган ёпиқ илдиз тизимли 
кўчатлар экиш йўли билан пистазор барпо қилиш
27
2.5. Пайвандланган бодом кўчатларини экиш
29
2.6. Куртак пайванд қилишга қадар ёш кўчатларни 
парваришлаш
30
2.7. Ёш пистазорларга куртак пайванд қилиш
33
2.8. Ёши катта гуруҳларга мансуб экинларни реконструкция 
қилиш ва наслини яхшилаш
37
2.9. Ёши катта, мева берувчи плантацияларга ишлов бериш
39
2.10. Ҳосилни йиғиштириб олиш
41
3. ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ҲУДУДИДА ОММАЛАШТИРИШ 
ВА ФОЙДАЛАНИШ УЧУН ИСТИҚБОЛЛИ ПИСТА НАВЛАРИ 
42
4. ПИСТАНИНГ КАСАЛЛИКЛАРИ ВА УЛАРГА ҚАРШИ КУРАШИШ
49
ФОЙДАЛАНИЛГАН АТАМАЛАР ЛУҒАТИ
53
АДАБИЁТЛАР
54

---

4
КИРИШ
Ўзбекистон Ергеодезкадастр давлат қўмитасининг маълумотла-
рига асосан, 2007 йил ҳолатига кўра Ўзбекистонда адир ва тоғолди 
табиий ҳудудларида 700 минг гектарга яқин намлик билан шартли 
таъминланган ва таъминланган лалмикор ерлар мавжуд. Бундай 
ерлар Тошкент, Самарқанд, Навоий, Жиззах, Қашқадарё, Сурхон-
дарё вилоятлари ва Фарғона водийсининг чет ҳудудларида мавжуд. 
Одатда, бу ҳосил бериш эҳтимоли юқори бўлган типик ёки қора бўз 
тупроқлардир. Бу ерда чўл ҳудудига қараганда кўпроқ ёғингарчилик 
бўлиши кузатилади (йилига камида 300 мм).
Бугунги кунда бу ерлар асосан донли (буғдой), мойли (махсар) 
лалмикор ўсимликлар етиштиришда ҳамда бундан кўп йиллар аввал 
бўлганидек, яйловлар сифатида ишлатилади. Бундай майдонларда 
донли ўсимликлар ҳосили кўп жиҳатдан маълум бир йилнинг 
намлигига боғлиқ бўлади, аммо камдан-кам ҳолларда гектарига 8 
центнердан ошади ва бундай ҳосил 3-5 йилда бир марта олинади. 
Бошқа йилларда ҳосил фақат уруғликка кетган харажатларни 
қоплайди ёки умуман ҳосил бўлмайди. Бундай ҳудудлардаги 
яйловлар эса чорвани ортиқча ўтлатиш оқибатида маҳсулдорлиги 
паст таназзулга учраган ерлар ҳолига келиб қолган, бу ерда ўсаётган 
ўсимликлар орасида уй ҳайвонлари емайдиган ўтсимон ўсимликлар 
кўпайиб бормоқда.