Ózbekistan respublikasi informaciyaliq texnologiyalari hám kommunikaciyalarin

2. 5-rasnu RS penenpenen trigger sxeması
Sızılmada ko'rsetilgen trigger 2 YOKI - YO'Q logikalıq elementler bazasında tayarlanıp, sanday jalǵanǵanki xar birewiniń shıǵıwı basqasınıń kiriwine baylanısqan. Elementlaming bunday jalǵanıwı triggeming 2 turaqlı xolatda bolıwın támiyinleydi.
To'mende bul tuwrında túsindirme beremiz: deylik, RS penenpenenkiriwlerde YOKI - YO'Q ushın passiv bolǵan hám trigger xolatiga tásir etpeytuǵın 0 logikalıq signal berilgen bolsın. Bunda A element shıǵıwda signal Q = 0 ge teń hám al v element kiriwine uzatılǵan. v dıń xar eki kiriwinde signallar 0, shıǵıwda bolsa Q = 1. v elementtiń shıǵıw daǵı 1 A elementtiń kiriwine berilgen, sal sebepli Achikishda xam 0 baladı. Bul triggeming bir turaqlı xolati esaplanadi. Triggerga 1 signalı berilgende Q=0, Q = I baladı hám trigger eginwi xolatga o'tedi.
Sanday etip, eger trigger 0 xolatda turǵan bo'Isa, R = 1 signalı berilguncha onıń xolati o'zgermeydi. Eger trigger 1 xolatida bolsa, R=1 signalı berilgende A - elementtiń awdarılıwı júz beredi hám shıǵıwda 0 = 0 baladı. 0 signalı A elementtiń shıǵıwdan v elementtiń kiriwine berilgeni sebepli Al dıń shıǵıwda Q = 1 baladı. Sonnan keyin trigger 0 xolatga o'tedi. Trigger bir xolatdan eginshisine o'tkende odaǵı elementler izbe-ız qayta ulanib, zárúr xolatni júzege keltiredi.
Bir waqtıniń ózinde R hám S penenpenenkanallarına aktiv 1 signalın jiberip bolmaydı, sebebi bunaqada trigger abstrakt xolatga o'tip, 0 hám 1 ni qaysı -qaysısında bolıwı anıq shıqpaydı.
Tap sal principte - invers penenpenenkirisiwli RS penenpenen- trigger de isleydi. Ulaming elementleri joqarıdaǵı triggerdan ayrıqsha vA - YO'Q logikalıq element! Ardan dúzilgen baladı.
Izbe-ız hám parallel isleytuǵın registrlar. Registr dep, sóz kodların qabıl etiw, saqlaw hám shıǵarıw, sonıń menen birge san kodı ústinde logikalıq amallami orınlawǵa mo'lsherlengen apparatqa aytıladı. Registr sanı kod daǵı raziyadlar, atqarılatuǵın operatsiyalar sanına hám baylanısıwlar sxemasına baylanıslı bolǵan triggerlar hám ko'meklashuvchi logikalıq elementler kompleksinen sho'lkemlesken. Sóz kodların saqlawdan tısqarı registrlar to'mendegi amallaming atqarılıwın ta'milab beredi:
• Registmi " nol" jaǵdayǵa túsiriw:
• Sóz kodın basqa apparatqa o'tkeriw;
• Sóz kodın basqa apparattan qabıllaw ;
• Tuwrı kodtı teris penenkodqa hám kerisinshe, aylandırıw ;
• o'ztıń izbe-ız kodın parallel kodqa hám kerisinshe, o'zgertiw;
• Sóz kodın ońǵa eki shepke talap etilgen razryadqa qo'zǵaw.
Maǵlıwmattı D kirisiw noqatı boyınsha bir fazalı kod arqalı jazıw múmkinshiligin bergenliginde ushın, registrlar qaǵıyda jol menende D- triggerlar tiykarında dúziledi.


2. 6 -súwret. Sannıń to'g 'ri kodın terissine aylantıriwshı hám
maǵlıwmattı saqlawshı registr sxeması
Registrga informaciya kirgiziw parallel yamasa izbe-ız formada ámelge asıriladı. Birinshi jaǵdayda sóz parallel kod ko'rinisinde qáliplesedi. Jazılıwda hám o'qilishda sóz kodınıń barlıq razryadları bir waqıtta, hár bir razryad ozıniń kod shinasi boyınsha uzatıladı. Sóz kodın izbe-ız uzatıwda, onıń barlıq razryadları waqıt boyınsha izbe-ız, aldınma keyin, waqtıniń qatań anıq belgilengen diskret momentlerinde uzatıladı. Registrlar saqlanıp atırǵan kodtı jıljıtuvchi hám maǵlıwmattı parallel kod arqalı alıp, kodtı jıljıtmaydigan túrlerge bolınedi.