Ózbekistan respublikasí joqarí HÁm orta arnawlí bilimlendiriw ministrligi

Eisena fetida (Savigny, 1826 ) vsevolodova-Perel, 1997.
Uzınlıǵı 40 -130 mm, juwanlıǵı 2-4 mm. Sheńberler sanı 80-120 danaǵa shekem. Denesi qızıl, qızǵish-siya reń yamasa qońır –qızǵish yolka túsde. Bas dúzilisi epilobek, jelke tesikleri 4/5 -inshi sheńberler aralıǵinnan baslanadı. Túkleri óz-aro júdá jaqın jaylasqan, ab jónelisindegi túkler átirapı hám belbaw qamarı bólimlerinde bezli papillalari bar. Er adamlıq jınıslıq tesigi 15-nshi sheńberde, átirapı qońsı sheńberlerge kirip baratuǵın bóz menen oralǵan. Belbaw qamarı 26 -, 27-, 31-, 32-inshi sheńberlerdi bánt etedi. Bezli baligi 1/2 27 -, 28-, 30 -, 31-inshi sheńberlerdi óz ishine aladı. Tórt jup urıw qaltaları 9 -12-inshi sheńberlerde boladı. Eki jup urıw qabıllaǵıshı 9 -, 10 -inshi sheńberlerde jaylasqan bolıp, jelke tesikleri jolınıń 9/10 hám 10/11-inshi sheńberler aralıǵına ashıladı.
Disksimon spermatoforlari 22- 27-inshi sheńberlerde ushraydı, dissepimentlari 6/7, 8/9 -inshi sheńberler aralıǵinda juwanlasqan. Axak bózi jaqsı rawajlanbaǵan. Muskulları aralıq formada.
Kosmopolit tur. RSFSR dıń Uzaq Shıǵıs, Sibir hám basqa jaylarında tarqalǵan. Sinantrop tur, kóbinshe qala hám awıllardaǵı baǵ hám qıyabanlarda tógilgen japıraqlardıń astında ushraydı (Svetlov, 1937; Malevich, 1950, Michaelsen, 1910 ; Vsevolodova-Perel', 1995).
Bul tur Tashkent vaxasinda keń tarqalǵan bolıp, tógin, toplanǵan jaylar, kanalizaciya shıǵındıları hám gumusga juda bay, ızǵarlıǵı joqarı bolǵan topraqlarda jasaydı. Ayırım qallarda 1 m2 daǵi jawın qurtılar sanı 60 tan 1000 hám odan hám kópge jetedi. Bul tur organikalıq shıǵındılardıń shırıwın tezlestiredi. Sol sebepli kop ǵana mámleketlerde (A+Sh, Filippin Gollandiya, Italiya, Rossiya hám basqalar ) bul turdı jasalma kopeytiriw keń jolǵa qoyilǵan. Olar islep shıqqan koprolitlar teplitsalarda organikalıq tógin retinde paydalanıladı. Jawın qurtınıń ózi balıqshılıq, qusshılıq hám sharwashılıqta belokǵa bay azıq retinde isletiledi.