Ózbekistan respublikasí joqarí HÁm orta arnawlí bilimlendiriw ministrligi

Urıstıń birinshi (chex) basqıshı (1618-1624). Chexlar seymi tárepinen saylanǵan jańa húkimet mámleket áskeriy kúshlerin bekkemledi, odan iezuitlerdi quwıp shıǵardı, Moraviya hám basqa jaqın aymaqlar menen Niderlandiya qospa provinciyaları tipindegi federaciya dúziw barısında sóylesiwler baslandı. Bir tárepten awqamlas Transil`vaniya knyazlıǵınıń armiyası Vena tárepke júrip, Gabsburglar armiyasına qatar soqqılar berdi. Ferdinanttıń chex taxtına huqıqın tán almastan seym Evangelie uniyasınıń baslıǵı Fridirix Pfal`cskiydi (1596-1632) karol etip sayladı. Kóterilis basshıları solay etsek nemis protestantlarınan áskeriy járdem alamız dep oylaǵan edi .Biraq F.Pfal`cskiydiń gápleri jalǵan bolıp shıqtı: ol úlken dáramatqa da, úlken armiyaǵa da iye emes edi. Imperatorǵa bolsa Katolik liga úlken qarjı menen járdem kórsetti. Bul qarjı ornına Avstriyaǵa járdem ushın ispan armiyası jalladı. Nátiyjede 1620-jıl 8-noyabr` kúni Pragada júris baslaǵan imperiyanıń birlesken armiyası Aq Taw janındaǵı urısta chex armiyasın qıyrattı. Chexiya, Moraviya hám korolliktiń basqa aymaqları imperiya armiyası tárepinen iyelendi . Mámlekette qırǵın baslandı. On mıńlap protestantlar óz jerlerinen quwılıp olardıń múlikleri nemis hám jergilikli kotoliklerge berildi. 1627 jılǵı “Kómiw” dep atalǵan seym Chexiya óz milliy ǵáresizligin joǵaltqanın tastıyıqladı. Endi Chexiya aldınǵı jeńilliklerinen ayrıldı. Urıstan keyin áskeriy jaǵday tek Chexiyada emes bálkim pútkil Oraylıq Evropada Gabsburglar paydasına ózgerdi. Urıstıń birinshi basqıshı tamamlandı biraq onıń keńeyiw qáwpi júz berdi.