‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi yozuv tarixi va kalligrafiya

III. Asosiy nazariy qism (ma’ruza mashg‘uIotlari)

1-mavzu. “Yozuv tarixi va kalligrafiya” fanining mazmuni, predmeti va

metodi

Kirish.  “Yozuv tarixi va kalligrafiya” fanining maqsad va vazifalari.  Yozuv 

va  uning jamiyat  ijtimoiy-siyosiy,  madaniy  hayotida  tutgan  o‘mi.  Yozuvning 

yozma adabiy til me’yorlarini qolipga tushirishdagi ahamiyati.

I. 0 ‘quv fanining dolzarbligi va oliy kasbiy ta’limdagi o‘rni

3

---

2-mavzu. Yozuvning paydo bo‘lishi

Yozuvning  paydo  bo‘lishi,  uning  turlari:  piktografik,  ideografik,  bo‘g‘in 

yozuvlari.  Alifboli yozuvning paydo bo‘lish tarixi.  Yer yuzida tarqalgan  hozirgi 

alifboli yozuvlarning negizi. Finikiy yozuv tizimi, undan tarqalgan alifbolar.

Meloddan  burungi  V-IV  yuzyilliklar  va  melodning  boshlarida  0 ‘rta  va 

Markaziy  Osiyoda  yozuv  madaniyati.  Oromiy  yozuv  tizimi  va  uning  shajarasi: 

parfyoniy, boxtariy, avesta, xorazmiy, sug‘d, uyg'ur, moniy, suiyoniy alifbolari.

Turkiy  tillar  uchun  qoMlangan  yozuvlar:  ko‘k  turk,  sug‘d,  uyg‘ur,  moniy, 

brahma, suryoniy yozuvlari, ularning tarixi.

Brahma  xati,  uning  turk-buddistlar  orasida  yoyiluvi.  Moniy,  suryoniy 

yozuvlari.  Ko‘k  turk  va  uyg‘ur  xati  turkiy  xalqlaming  arabiyga  qadar  keng 

qoMlagan yozuvlaridir.