‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

143. Mulkni egallash huquqi 
mulkni q o ‘lda yoki unga nisbatan o ‘z 
huquqlarini amalga oshirishga imkon beruvchi biror joyda saqlab turishdir.
144. Mulkdan foydalanish huquqi 
— mulkning foydali xususiyatlarini 
o‘zlashtirish, mulkdan iqtisodiy m a’noda foyda ko‘rishdir.
145. Mulkni tasarruf etish huquqi 
- mulkning yuridik taqdirini belgilash, 
ya’ni mulk yuzasidan boshqa shaxslar bilan bo‘ladigan huquqiy munosabatni 
belgilash, o ‘zgartirish yoki bekor qilishga qaratilgan huquqdir.
146. Mulk huquqining vujudga kelish va bekor bo‘lish asoslari deganda, 
mulk 
huquqining olinishi yoki yo‘qotilishi bilan bog‘liq bo‘lgan yuridik faktlar nazarda 
tutiladi, ya’ni muayyan huquqiy hujjat, shaxsga bog‘liq bo‘lmagan voqea va hodisalar 
orqali mulkka bo‘lgan huquq vujudga keladi, o‘zgaradi va bekor bo‘ladi.
147. Natsionalizatsiya 
— fuqarolarga hamda yuridik shaxslarga qarashli 
natsionalizatsiya qilinayotgan mol-mulkka nisbatan mulk huquqini haq to‘lash 
asosida qonun hujjatlariga muvofiq davlat ixtiyoriga o ‘tkazishdan iborat.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

148. Rekvizitsiya 
- tabiiy ofatlar, avariyalar, epidemiyalar, epizootiyalar 
yuz bergan taqdirda va favqulodda tusdagi boshqa vaziyatlarda mol-mulk jamiyat 
manfaatlarini ko‘zlab, davlat hokimiyati organi qaroriga muvofiq, mulkdordan 
unga mol-mulkning qiymatini to‘lagan holda qonun hujjatlarida belgilangan 
tartibda va shartlar asosida olib qo‘yilishidan iborat.
149. Musodara 
— qonunda nazarda tutilgan hollarda mol-mulk sudning 
qaroriga muvofiq jinoyat yoki o ‘zga huquqbuzarlik qilganlik uchun haq 
to‘lamasdan mulkdordan olib qo‘yilishi hisoblanadi.
150. Xususiy mulk huquqi 
shaxsning qonun hujjatlariga muvofiq tarzda 
qo‘lga kiritgan mol-mulkka egalik qilish, undan foydalanish va uni tasarruf 
etish huquqidir.