‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

(A. Abdullayev)
259-m ashq.
Jon taslim qilayotgan shoirning berilgan gaplarini o'qib 
oling, muallifmi toping va undagi fikrlarni munozaraga aylantiring. M atnda 
sifatlarning ishlatilishiga alohida diqqat qiling.
315

---

«Men sizlami Vatansiz qildim. Vatanga yarog
1
ko‘tarib bormang. Agar 
shunday qilsangiz, men go‘rimda tik turaman».
Yuqorida fikr aytgan shoir hatto o ‘z o ‘limidan so‘ng ham Vatani 
uzra farzandlarining yarog‘ ko‘tarib borishini istamagan. Ona- Vatanning 
muqaddasligini bir um r qalbida saqlagan va ana shu tuyg‘uni farzandlariga 
ham singdira olgan.
260-m ash q.
Berilgan gram m atik topishm oqlar orqali sifat so‘z 
turkumi bo‘yicha olgan bilimlaringizni sinab ko'ring.
1. Ozaytirma sifatlar 
Hosil qiladi -gina,
Kim topadi bu -gina 
Qachon bo ‘ladi -kina?
2. Shakli boshqa, m a’nosi 
Bir xil b o ‘lgan qo ‘shimcha 
Bundayin qo'shim chalar 
Sifat yasar ko‘pincha?
3. Quroq, qayroq, kattaroq,
Biroq, tezroq ham yaroq.
Sifat so‘zni kim topadi,
U c h -to ‘rt misol keltirar.
4. K o‘m -ko ‘k, qizil, sap-sariq,
D um aloq, oppoq, yashil,
Bular qanday sifatlar 
M a’nosin kim izohlar?
5. Shirin so‘z aytilsa, bem or bo‘lar sog‘,
0
‘rinsiz so‘z bilan ko‘ngil bo‘lar dog‘, 
Subhidam har qancha xushlol saylasa,
Xushovoz bulbuldek bo‘lolmaydi zog‘.
M atnda qaysi so‘zlar
Toping qanday sifatlar?
6
. -li, -siz qo'shim chalar bor,
M a’nodosh, tengdoshi bor?
7. Poyonsiz, cheksiz, tuzsiz,
Esiz, uyqusiz, borsiz 
Olti so‘zda olti -siz,
Sifatlarni toping siz?
316

---

8
. -C han dan oldin turar ish,
-K i dan oltin turar qish.
-C han, -ki, ish, qish birlashib 
Qaysi so‘z hosil qilarmish?
9. Kes so‘zi oladi -gir,
Kes, chop, tom ham olar -gir.
-«gir olib, kes, chop, top»Iar 
Ayting, qanday yozilar?
10. Yoshlikda odating b o isa harorat,
Hurm ating o'rnini oladi nafrat.
Xushfe’llik bolada yaxshi fazilat 
Bunda bor otlarmi yoki sifat?