‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

(A. Qodiriy)
99

---

г Savollar
1. So'roq belgisi qanday gaplarda ishlatiladi?
2. Undov belgisi gapda nima uchun qo‘yiladi?
3. Darak gaplarni so'roq yoki undov gaplarga aylantirish mumkinmi?
26-DARS.
QAVS, KO‘P NUQTA VA ULARNING
QO‘LLANILISHI
Darsning maqsadi:
a) ilmiy maqsad: o‘quvchilarning ongida qavs, ko‘p nuqta va ularning 
ishlatilish o ‘rinlari yuzasidan bilim va malakalar hosil qilish;
b) o ‘quvchilarni tadbirkorlik, ishbilarmonlik ruhida tarbiyalash.
J
 
1-topshiriq.
 
So'zlar yoki gaplar nima uchun qavsga olinadi? Shu 
haqda o'ylab ko'ring.
2-topshiriq. 
Bahor... Butun atrof yam -yashil.
K o‘p nuqtaning 
ishlatilish sababini izohlang.
Qavs o'zbek yozuvida XIX asrning oxirgi choragidan boshlab ishlatila 
boshlangan. Dastlab «Turkiston viloyatining gazeti»da 1873-yilda ishla- 
tilgan.
U quyidagi o ‘rinlarda ishlatiladi:
1. K iritm a gaplarda. 
0 ‘zbekiston paxta ishlab chiqarish bo 'у icha
yetakchi davlatlardan biri hisoblanib 
(Xitoy, AQSH, Hindiston va Pokiston-
dan keyin beshinchi о ‘rinda turadi), 
eksport bo ‘yicha A QSHdan so ‘ng
ikkinchi о ‘rinda turadi.
2. Remarkalarda. 
X o n
(yolg‘iz). 
Shu tiriklikdan-da bezdirdilar meni
(Turib yuradur). 
Bir dushmanimning qoni qurimayin yan a bittasi chiqib
qoladur. (A. Fitrat)
3. Olingan misollar yoki gaplar manbayida. Ilm insonlarning madori,
hayoti, rahbari, najotidur.