‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Tayanch tushunchalar
o ‘zak, qo‘shimcha, so'z yasovchi qo‘shimcha, so‘z shakli yasovchi 
qo ‘shimcha, so‘z o ‘zgartiruvchi qo ‘shimcha, old qo'shim cha.
1.3. S O ‘Z TURKUM LARINI TAKRORLASH,
ESG A O L ISH
22-m ashq.
Q o'shim chalar qo'shish yo'li bilan sifat yasash mahsuldor 
usul sanaladi. Shunga asoslangan holda quyidagi qo'shim chalar yordamida 
so'zlar hosil qiling:
-ma, -dor, ser-, ba-, be-, -mand, -kor, -siz, -chak, -chan, -choq, 
-chiq, -qoq, -agon, -m an, -ildoq, -nam o, bad-, -do n, -bop, -chil, 
xush-, -kash ...
165
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

23-mashq.
Uyga topshiriq. K o‘chiring. Matndagi so‘zlami bir-biridan 
vertikal chiziq bilan ajratib, ustiga qaysi so‘z turkumiga oidligini yozib 
q o ‘ying.
0 ‘Z B E K IS T 0 N
B olalarim g a, nev aralarim g a razm solam an. U la r b o sh q a ch a
fikrlaydigan kishilar bo'lib o'smoqdalar. M en yangi asrda o'zbekistonlik 
har bir fuqaroning xonadoni obod va farovon bo'lishini, har bir kishi 
o ‘z ishi, um ridan rozi bo‘lib yashashini istayman.
Olimlarimiz, adiblarimiz eng nufuzli xalqaro m ukofotlar sohibi 
bo'lsalar, sportchilarimiz shoda-shoda medallar olsalar, Osiyo o ‘yinlari, 
olimpiada o ‘yinlari bizning vatanimizda o ‘tsa — bu mening orzuyim. 
Inshoolloh, shunday bo‘ladi ham. Yangi asr chin m a’noda hamkorlik, 
o ‘zaro raqobat va ayni vaqtda o'zaro kelishuvlar asri bo‘lajak.
Bunda nafaqat ishbilarmonlik, aqliy salohiyat kuchini ko‘rsatadi, 
balki m a’naviy komillik ham zarur bo ‘ladi. Taraqqiyot inson qo‘li bilan 
b o ia r ekan, jamiyat sog‘lomligi taraqqiyot kafolati ekan, m ehr-oqibat, 
m uruw at va saxovatning ko'proq qalblardan joy olishini, «Mening yaxshi 
yashashim boshqalarning ham yaxshi yashashiga xalaqit berm asin, 
aksincha, yordam bersin» degan tamoyilning tantana qilishini, dunyo 
xalqlari o ‘zbeklarni ko‘rganda: «Bulardan ko‘ra ahil xalq yo‘q!» degan 
bahoni berishini, ishimizga, yashashimizga xalaqit berayotgan hasad, 
hirs, ko‘ra olmaslik illatlarining tobora kamayib borishini xohlardim.
Inshoolloh, shunday bo‘lajak...