‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

21-DARS. QO‘SHIB YOZISH VA AJRATIB YOZISH
Darsning maqsadi:
a) ilmiy maqsad: o ‘quvchilarning ongida so‘zlarning qo‘shib va ajratib 
yozilishi yuzasidan bilim va malakalar hosil qilish;
b) o'quvchilarni milliy qadriyatlarimizga hurmat ruhida tarbiyalash.
^
1-topshiriq. Adolatparvar, otboqar, kcimchiqim, Shimoliy Amerika
so'zlarining yozilishini izohlang.
2-topshiriq. Har, hech, bir, alia
so‘zlari ishtirokida qo'shm a 
so'zlar hosil qiling va ularning yozilishini izohlang.
1. 
Xona, noma, poya, bop, ham, baxsh, kam, umum, rang, mijoz, sifat,
talab
kabi so'zlar yordamida yasalgan qo'shm a so'zlar qo'shib yoziladi: 
oshxona, tabriknoma, bedapoya, hammabop, xushbichim, hamshahar,
qo'ymijoz, maymunsifat, kamhosil, umumdavlat, bug‘doyrangva
h.k.
2. 
-r, -ar, -mas
qo'shim chasi bilan yasalgan qo'shm a so'zlar qo'shib 
yoziladi: 
о ‘rinbosar, buzoqboqar, ertapishar, ishyoqmas
kabi.
3. Narsani boshqa bir narsaga qiyoslash orqali hosil qilingan qo'shm a 
otlar va sifatlar qo'shib yoziladi: 
toshbaqa, oybolta, q o ‘y k o ‘z, sherdil,
otquloq
singari.
4. Narsaning rangi, mazasi, nima uchun mo'ljallanganligi kabi m a’no- 
larni bildiruvchi qo'shm a so'zlar qo'shib yoziladi: 
k o ‘ksulton, oqbosh,
achchiqtosh, ko'zoynak, suvilon
kabi.
5. Ikkinchi qismi turdosh ot yoki 
obod
so'zi bilan yasalgan joy nomlari 
qo'shib yoziladi: 
Oqtepa, Uchqo‘rg ‘on, Davlatobod, X ojaobod
kabi, lekin 
M arkaziy Osiyo, K o ‘hna Urganch, G ‘arbiy Yevropa
kabi joy nomlari ajratib 
yoziladi.
6. Ruscha, baynalmilal yoki tarjima qilingan qo'shm a so'zlar qo'shib 
yoziladi: