Ўзбекист онда з амонавий интенсив о

апикал устунлик жараё-
нига таъсир этмайди. Сийраклатиб 
кесишдан кейин кучли новдалар 
пайдо бўлмайди. 
Сийраклатиб кесиш натижасида 
ҳосилсиз новда ва шохлар кесилиб, 
қуёш нурларини дарахт бўйлаб яхши 
тарқалишига ёрдам берилади. 
Сийраклатиб кесиш, айниқса, 
жуда қалинлашиб кетган шох-
шаббали дарахтларда қўл келади. 
Боғда учидан қисқартириб кесиш 
ўрнига доим сийраклатиб кесишдан 
фойдаланишга ҳаракат қилиш керак. 
Кесиладиган новда тагидан янги 
новда ўсиши керак бўлмаганда сий-
раклатиб кесиш амалга оширила-
ди. Новда «ёқасидан» буртиб турган жойдан 1 мм 
қолдириб кесилади. 
кечиктирилган кесиш. Қишда эмас, баҳорда 
учидан қисқартириб кесиш. 
Баҳорда, айниқса, кучли новдаларда ўсиш бош-
лангандан сўнг учидан қисқартириб кесилса, дарах-
тни қишда кесилгандан кўра фарқли бўлган таъсир 
ўтказилади. Қишда кесилса, кесилган жой пастидаги 
3 куртак кучли ўсиб, тор бурчак ҳосил қилиб ривожла-
нади. Агар, қисқартириб кесишни ўсиш бошлангунча 
баҳорга қолдирилса, кесилган жойни 30–45 см пасти-
даги куртакларнинг барчаси кенг бурчак остида ўсади. 
Бу нарса кечиктириб кесиш дейилади. Эркин 
ҳолда яхши шохламайдиган олма навларига қўллаш 
мумкин. 
гормонлар таъсири. Нега дарахтни қишда 
қисқартириб кесганда кечиктириб кесишдан фарқ 
қилади? 
Баҳорда гормонлар томирдан новда учла-
ридаги куртакларга томон ҳаракатланади. Бу 
тиним даври тугаб, уйғониш даври келганлиги-
ни англатади. Новда учидаги баргларда ауксин 
номли гормон ишлаб чиқарилади ва илдизлар 
томон ҳаракатланади. Ауксин юқоридан илдизга 
ҳаракатланар экан, қуйидаги куртакларни новда 
бўлиб ўсишидан тўхтатади. 
Қишда новдаларни калласини олмасликнинг са-
баби, илдизда пайдо бўладиган гормонларни нов-
далар учига келиб, куртакларни уйғонишига қўйиб 
беришдир. Уйғонган учки куртаклар ауксин гор-
монини ишлаб чиқаришни бошлаганда новдалар 
қисқартирилиб кесиб ташланади. Ушбу кесилган 
жойда новда қалинлиги камида қалам қалинлиги 
билан тенг бўлиши керак. Булардан сўнг илдиз-
да пайдо бўладиган гормонлар тиним ҳолатидаги 
(уйғонмайдиган) куртаклардан новда ўсиб чиқишига 
мажбур қилади.