‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi X. K. Aripov, A. M. Abdullayev

tanlovchi kuchaytirgich deb ataladi.
10.4. Operatsion kuchaytirgichlarga inersiyasiz nochiziqli
zanjirlarning ulanishi
Logarifmik kuchaytirgich. Bunday kuch ay tirg ich d a chiqish
kuchlanishi kirish kuchlanishi logarifmiga proporsional bo ‘ladi.
Logarifmik xarakteristika hosil qilish uchun OK manfiy ТА zanjiriga
diod yoki UB sxemadagi BT ulanadi. Diodli va BTli logarifmik
kuchaytirgich sxem alari mos ravishda 10.15, a va b-rasm larda
ko‘rsatilgan.
Awalgidek, OKning ideallik xossalaridan IKlR= 0 va U ' = JJ" = 0
kelib chiqadi. Shu sababli 7; = I2. 10.15, a-rasmdagi sxema uchun
7, = и ш /Я ,1 2 = / 0[exp(t/ / )-1J~ / 0[exp(t/ I
T)J ,
bu yerda (p = k T / q , U — dioddagi kuchlanish. Bu sxema uchun
U = U CH/Q ekanligi ravshan. Bundan
Ucmo = -<Рт [1п(^д7« / R) - ln /0 ] = -
In и ш /(RI0) .
a) b)
10.15-rasm. Diodli (a) va BTli (b) logarifmik kuchaytirgich sxemasi.
Yuqoridagi sxema kabi, 10.15, b-rasmdagi sxema uchun ham
7, = U Km/ R , I 2 = I K = I E0[exp (t/w /
- 1] * IE0 exp(U HF /
www.ziyouz.com
kutubxonasi
Bundan UCHIQ = ~(pr \n U Km /(RI,:o).
Keltirilgan sxemalar uchun maksimal chiqish kuchlanishi 0,6 V
dan oshmaydi. Logarifmik kuchaytirgichlar chiqishida faqat bir qutbli
kuchlanish shakllanadi. Musbat kirish kuchlanishida chiqishda manfiy
kuchlanish shakllanadi. Chiqishda musbat kuchlanish olish uchun 10.15,
a-rasmdagi sxemaga teskari yo'nalishda diod ulash va kirish kuchlanishi
qutbini o ‘zgartirish kerak. 10.15, b-rasmda p — n — p — turli tranzistor
qoMlash usuli bilan shunday natijaga erishish mumkin.