Ўзбек дипломатияси тарихидан


Ташқи ишлар министрлиги бошқарувчиси



Download 11,99 Mb.
Pdf ko'rish
bet181/184
Sana19.12.2022
Hajmi11,99 Mb.
#890942
TuriДиплом
1   ...   176   177   178   179   180   181   182   183   184
Bog'liq
O`zbek diplomatiyasi tarixidan

Ташқи ишлар министрлиги бошқарувчиси
К.В. Нессельроденинг Бухоронинг мухтор вакили
Муминжоновга нотаси (1820 йил 3 (15) июндан олдин0
Русия и м п ераторли к таш қи иш лар м и н и стрл и ги амри олий 
бўйича Бухоро ҳоки м и М ир Ҳ а й д а р х о н н и н г эл ч и си А зим ж он 
М ум инж оновга (ш уни) хабар қилиш ш араф и га эгаки, подшоҳ, 
им ператор, дўстлик алоқаларини мустаҳкамлаш ва савдони к е н ­
гайтириш асосий мақсади бўлган уш бу элчиликдан гоят хушвакд 
бўлди, оқибатда яқи н д а биздан ҳам, Руси ян и н г ю ксак саройидан, 
Бухорога д и п л о м а ти к м ансаб дор ю б ори лад и . Э лчи ж аноблари 
топш ирган ноталарга2 келсак (улар ҳақида) м инистрлик рухсати 
ол и й ол и б , (С и зн и ) хабардор қ и л и ш н и ў зи н и н г вазиф аси деб 
бил ад и:
1. 
О сиё савдоси учун я н ги тасд и қл ан ган т а р и ф 3 ўрнига эски 
қо и д ан и ки ри ти ш ҳақидаги и лти м ос теги ш л и ч а эътибор билан 
к ў р и б ч и қ и л д и . Т а л а б қ и л и н а ё т г а н д а в л а т қ у р и л м а с и д а г и
1. К.В. Нессельроденинг Оренбург ҳарбий губернатори П.К. Эссенга
юборилган қўшимча хатида шу сана кўрсатилган. Внешняя политика
России XIX и начала XX века. Серия II, т. I l l (XI), М., 1979, с. 415-416.
2. 1820 йил 6 (18) февралда салом маросимида топширилган Александр
I номига ёзилган нотада ва унга илова қилинган расмий хатда Азимжон
Мўминжонов Бухоро хони топшириги билан янги Осиё савдо тарифа
бухоролик савдогарларга тегишли бўлмасин, деб илтимос қилди. Элчи
чегарадаги ҳукмдорларга фармойиш берилишини, токим “улар бож
солиғини аввалги қоида бўйича олишларини ’’суради. Бу илтимос бухоролик
савдогарларнинг белгиланган бож солиқларини тўлаш учун етарли
капитали бўлмаганлиги билан асосланади. Шунингдек, Мўминжонов
чегарада ундан олинган 10. 460 рубллик бож соли пт и қайтариб беришни
илтимос қилди. Нотага илова қилинган расмий хатда Бухоро хонининг
Русиянинг Осиё билан савдода янги тарифини Бухорога ёймасликни
сўрашининг сабаблари муфассал баён қилинган эди.
3. Александр I нинг 1817 йил 30 май (11 июн)даги Манифеста билан
1818 йил 1 (13) январдан бошлаб Осиё мамлакатлари билан савдо учун
янги тариф ва божхона низоми киритилиши эълон қилинди. Ў чоп
этилган: ПСЗРИ (Полное собрание законов Российской империи с 1649
года). Т. XXXIV, с. 328-348; т. XIV, книга тарифов, ч. III. Общие
дополнения к тарифам, с. 63-67. См. также ВПР, т. IX, аннотацию на
стр. 569х.
363


ўзгартиш лар кўп м уқаррар ноқул ай л и кл ар б илан б о ғл и қ бўлиш и 
ан и қл ан д и ; бу Бухорога ж ўнатилаётган д и п л о м а ти к м ансабдор 
зи м м а с и га ш уни ю клаш л о зи м л и ги н и э ъ т и р о ф э т и ш га о л и б
келди, токи у бу м асала ҳақида Бухоро ҳукуматига туш унтириш
берсин ва орқага қай ти ш д а чегара бўйлаб янги т а р и ф н и н г савдо 
равнақига, ф ар о в о н л и ги га қандай таъ си р ўтказаётганини кўрсин 
ва б у л ар н и н г ҳам м аси ҳақида им ператор аъло ҳ азратл ари н и н г 
м и н и ст р л и ги га м аъ лум от б е р си н ва р у с и я л и к ҳам б у хорол и к 
савд огарларн и н г бевосита ф о й д аси н и жуда а н и қ т а с а в в у р қилиб, 
кей и н эн г яхш и бўлган тадбирлар кўрилсин.
2. Э л ч и н и н г нотасида ном лари келтирилган Бухоро ф у қ ар о - 
л ари га ўзл ар и н и н г м олл ари н и сотиш учун М осквага б етўси қ 
олиб кел и ш л ари учун рухсат бери ш га элчи ж а н о б л ар и н и н г илти- 
м оси бўйича (ш у нарса) маълум бўлдики, бундай и м ти ёз ҳатго 
р уси ял и к савд огарларн и н г ўзларига ҳам, агар улар савдогарлар 
(ую ш м аси)га ёзилган бўлм асалар, б ерилм аган эк ан . Б о з устига 
агар б у хорол и к са в д о га р л а р ф о й д а с и га и с т и с н о қ и л и н а д и ган
бўлса, б ош қа қўш н и х ал кд ар н и н г ҳам ш ундай и сти сн о н и талаб 
қ и л и ш л ар и га асосли баҳон а б ери лган бўлади ва унда ум ум ий 
қ о и д а н и н г бузи ли ш и дан с а в д о н и н г бутун ф о й д аси чет эл л и к - 
ларга ва қи й и н ч и л и к л ар и эса - р уси ял и к савдогарлар ҳиссасига 
қолади. Ш у сабабларга кўра, элчи ж ан об л ари га хуш ёқадиган 
иш қи л и ш истаги б ўл са-да, у н и н г бу ҳақцаги и л ти м о сл ар и н и
қон д и ри б бўлмайди.
3. Э л ч и ж а н о б л а р и Р у с и я га о л и б к е л г а н м о л л а р и у ч ун
бож хонада тўлаган 10. 464 рубл бож со л и ғи н и қай тари б бериш
тўғрисида м олия м инистри ж анобларига олий ф арм ой и ш берилди. 
М и н и стр л и к и ш о н ад и к и , элчи ж аноблари бу ам ри о л и й н и Русия 
б илан Бухоро савдо алоқалари ф ой д аси га С и зн и н г кўп меҳнат- 
л а р и н ги з ва ҳ ар ак атл ар и н ги зга и м п ер а т о р ҳазратлари (к ў р са- 
таётган) эъ ти б о р н и н г исботи деб қабул қилади.
Н о т а н и н г асл н у с х а с и н и Б у х о р о э л ч и с и г а т а ш қ и и ш л а р
м инистрлиги бош қарувчиси ш ахсан топш ирган. Т арихи ва рақам и 
кўрсатилм аган. Ч и қ и м хатлар рўйхатида № 481 д ан к е й и н қайд 
қилинган. Нусхадан чоп этилган.
3 6 4



Download 11,99 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   176   177   178   179   180   181   182   183   184




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish