Zarralar fizikasi


bet44/233
Sana30.01.2022
Hajmi
#419300
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   233
Bog'liq
Atom yadrosi va zarralar fizikasi. Муминов

xususiyatga ega.
Bu xususiyati deytronning kvadrupol momentga ega 
ekanligidan ko'rinadi.
5) Yadroviy kuchlar almashinuv xarakteriga ega. 
Bu xususiyati 
n-p
ta ’sirlashuvda k o crin adi. N uklonlar ta ’sirlashuvida 
o 'z a r o
spin
63


proyeksiyalarini, zaryadi hamda koordinatalari almashinadi.
6) Yadroviy kuchlar zaryadga bog'liq emas. Bu xususiyati ko4zguli 
yadrolaming xususiyati hamda 
(p-p), (p-n
), 
(n-n)
sochilish natijalarining 
bir xil boiishligidan ko4rinadi.
7) Ta’sirlashuvchi nuklonlar orasidagi masofa 10~13 sm gayaqin bo4Iganda 
yadroviy o 4zaro ta ’sir kuchi tortishish xarakteriga ega, undan kichik 
masofalarda u itarish kuchiga aylanadi. Yadro kuchlarining tortishish 
xususiyati yadroning mavjudligidan ko4rinsa, itaruvchi xususiyati 
(p-p)
lardan yuqori energiyalarda sochilishda namoyon bo4ladi.
8) Yadroviy o4zaro ta’sir kuchi to4yinish xarakteriga ega. Bu xususiyati 
yadroning o4rtacha solishtirma bog'lanish energiyasi 8 
MeV
o 4zgarmas, 
yadro radiusiga bog4liq emas. Bu xususiyatga ega bo4 lish yadroviy kuchning 
almashinuv xarakteri va kichik masofalarda itarishish kuchi sababli deb 
tushuntiriladi.
9) Yadroviy o4zaro ta ’sir kuchi ta’sirlashuvchi nuklonlaming tezligiga 
bog4liq. Bu xususiyati yaxshi o'rganilmagan. Buning uchun bir necha 
nuklonni katta tezlikda tezlashtirib ta’sirlashtirish lozim.
Yadro kuchlarining yuqorida bayon etilgan va boshqa xususiyatlarini 
tushuntirish uchun yadro kuchlar nazariyasi bo4lishi kerak. Lekin yadro 
kuchlari ta ’sirlashuvchi m urakkab xususiyatga ega bo4lganligi sababli 
yagona nazariya yaratilgan emas.
Bu muammoni ha! qilishda ikki xil yondashish bor.

.Tajriba natijalariga mos keluvchi t a ’sirlashuv fenom enologikyadro 
potensiallarini tanlash. Bunda yadroviy kuchlar tabiati zarralar orasidagi 
ta’sirlashuv mexanizmini tushuntirishni oldiga maqsad qilib qo4ymaydi. Bu 
y o 4l bilan ta ’sirlashuvning past energiyalarda tajriba natijalarini yetarli 
darajada tushuntirish mumkin, lekin ta ’sirlashuv energiyasi bir necha yuz 
M eFgayetganda gamiltonian ko4rinishi murakkablashib ketadi. M a’lumki 
ta ’sirlashuv energiyasi ortsa yadro kuchlarning qisqa m asofalarda 
ta’sirlashuv xususiyatini o4rganish mumkin.
2.1kkinchi yo^naHsh yad ro viy k u ch larn in g mezon nazariyasi. Bu 
nazariya kvant elektrodinamika qonunlariga o4xshash. Bunda elektromagnit 
m aydonni, zaryadli zarrani foton bilan birga deb qaraladi. M aydon 
fotonlardan iborat. Foton maydonning kvanti. Maydon energiyasi kvantlar 
energiyalari yig4 indisiga teng. Elektromagnit nurlanish vaqtida foton paydo
64


hn'liidi,

Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   233




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish