Zararli odatlar va ularni oldini olish
Reja:
1. Zararli odatlar haqida tushuncha.
2. Giyohvandlik haqida tushuncha, uning sabablari, belgilari, kechish davrlari.
3. Tamaki chekishning zarari.
4. Nos otishning zarari.
5. Spirtli ichimliklar – salomatlik kushandasi.
Mustaqil yurtimiz uchun har tomonlama barkamol, vatanparvar, yuksak madaniyatli, ma'naviy qadriyatlarni e'zozlaydigan yetuk yoshlarni tarbiyalashimiz lozim. Ham jismonan, ham ma'naviy sog'lom avlodning turmush tarzini yaratish davr taqozosidir. Bugun mamlakatimizda aholi, ayniqsa, yosh avlod salomatligini mustahkamlash, ular o’rtasida sog’lom turmush tarzini qaror toptirishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Zero sog’lom avlod – sog’lom millat, sog’lom kelajak deganidir. O'zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidenti I. Karimovning "Buyuk maqsad yo'lidan og'ishmaylik" nomli asarida: "biz naslimizning kelajagi-sog'lom avlod uchun kurash boshladik. Shu nom bilan orden ta'sis etdik va maxsus xalqaro jamg'arma tuzdik, bu bejiz emas. Sog'lom avlod deganda biz faqatgina jisman baquvvat farzandlarimizni emas, balki ma'naviy boy avlodni ham ko'zda tutganmiz. Chunki har taraflama sog'lom avlodga ega bo'lgan xalqni hech qachon yengib bo'lmaydi. Buni hammamiz yaxshi anglab olmog'imiz shart" - deb uqtirib o'tgan edi. Darhaqiqat, sog'lom avlodni shakllantirish masalasi davlat siyosati darajasiga ko'tarilgan bo'lib, uni amalga oshirish esa, barcha mutaxassislarning bu borada jiddiy faoliyat olib borishlarini taqozo etadi. Mustaqil O'zbekiston yanada ravnaq topayotgan hozirgi davrda yoshlarning tamaki va nos chekish, spirtli ichimliklar iste'mol qilish, giyohvandlik kabi zararli odatlarni oldini olish masalasi muhim muammo bo'lib qolmoqda.
Psixoaktiv moddalar (PAM) – alkogol, giyohvand va toksik moddalarga ruju qo'yish, surunkali ravishda iste'mol tufayli ularga o'rganib qolish, qator mamlakatlar aholisi, ayniqsa yoshlar salomatligiga putur yetkazayotgan eng dahshatli omildir. So'nggi yillarda tibbiy tavsiyalardan tashqari narkotik va toksik kayf qildiruvchi turli moddalarni qabul qilish ko'rsatkichlari shiddat bilan oshib bormoqda.
Hozirgi globallashuv davrida dunyo aholisi orasida ichkilikbozlik, kashandalik va giyohvandlik kabi millat genofondiga, inson salomatligiga, nasl-nasabga o’ta salbiy ta’sir etuvchi illatlar – zararli odatlar tobora ildiz otib borayotgani achinarlidir.
Ularning barchasi kishining miya hujayralariga ta’sir etib, uni organizmning ichki a’zolari va tizimlari hamda insonlarni bir-birlari bilan bo’ladigan munosabatlaridagi nazorat omillarini susaytirish yoki umuman izdan chiqarishdan iborat. Eng muhimi bu mahsulotlarning barchasi kishini o’ziga bog’lab olish xususiyatiga ega bo’lganligidan tamaki mahsulotlari – ashaddiy kashandalikka, spirtli ichimliklar – alkogolizmga; giyohvand moddalar – giyohvandlikka olib keladi. Bularning barchasi inson qutilishi nihoyatda qiyin bo’lgan odat tusiga kirib, u hayotimizning qisqarishiga, sog’lom turmush tarzida yashashga, mehnat qilishga, dam olishga juda kuchli salbiy ta’sir ko’rsatadi.
Hozirgi kunda ancha ommaviylashgan zararli odatlar – sigaretalar, nos, chilim kabi tamaki mahsulotlari; pivo, vino, shampan vinosi, aroq, konyak kabi spirtli ichimliklar hamda ko’knor, mariuxana kabi giyohvand moddalardan iborat.
Do'stlaringiz bilan baham: |