Zamonaviy texnologiyalar

 
 
 
 
 

---

131 
 
ILOVALAR 
 
 
 
Anorganik kimyoga oid savollar va javoblar 
Yaqinda  tadqiqotchilar,  suv  ta‘minotining  tizimida  faol  kimyoviy  modda 
katta  miqdorda  mavjud  ekanligini  va  zudlik  bilan  ehtiyot  choralari  ko‘rilmasa  u 
barcha  insonlar  salomatligiga  jiddiy  ta‘sir  ko‘rsatishi  aniqlandi.  U  sanoatda 
quydagi maqsadlarda qo‘llaniladi: 
-ishlab chiqarishda erituvchi va sovutgich sifatida  
-yadro reaktorlarida 
-penoplast ishlab chiqarishda 
-o‘t-o‘chiruvchi ko‘piklari tayyorlashda 
-pestitsidlari ishlab chiqarishda 
-sun‘iy ozuqaviy qo‘shimchalar va dori vositalari ishlab chiqarishda 
Shuningdek,  ushbu  kimyoviy  moddasi  yomg‘irlarning  asosini  tashkil  qilib, 
tuproq  eroziyasiga  sabab  bo‘ladi.  U  korroziya-zanglashni  tezlashtiradi  elektr 
jihozlarining ishiga o‘ta salbiy ta‘sir ko‘rsatadi. Bu moddaning qattiq holati inson 
teri  qatlamlariga  uzoq  ta‘sir  qilsa,  chuqur  va  ayanchli  oqibatlarga  olib  kelishi  
mumkin.  Uning  oz  miqdordagisi  ham,  o‘pkaga  tushsa,  halokatga  olib  kelishi 
aniqlangan.  Uni  qabul  qilgan  barcha  odamlar  unga  to‘laligicha  bog‘lanib  qoladi. 
Organizmga  ushbu  modda  yetishmay  qolgan  taqdirda,  unga  bo‘lgan  talab 
qondirilmasa,  buning  ijtimoiy  xavfi,  narkomaniya  va  alkogolizmdan  ham 
dahshatlidir. 
Sanab o‘tilgan xavf omillariga qaramay, ushbu moddani butun jahon bo‘ylab 
yirik  korparatsiyalar  tomonidan  maxsus  yashirib  yotqizilgan  yer  osti  quvirlari 
orqali qabul qilinib, o‘z mahsulotlarini tayyorlash jarayonida undan foydalanishda 
davom ettirib kelmoqda. 
Tarixda ushbu modda tufayli sodir bo‘lgan falokatlarga misollar: 
Titanik  kemasining  dvigetillarida  qo‘llanilgan  va  uning  halokatiga  asosiy 
sabablardan  bo‘lgan.  Shuningdek,  Titanikning  halokati  vaqtida,  1500  dan  ortiq 
odam,  ushbu  moddaning  ta‘siri  tufayli,  ekzogen  gipotermiyaga  uchrab, 
cho‘kmasdan avval vafot etgan; 
Shuningdek alkogol mahsulotlari ishlab chiqaruvchilari ushbu moddani ko‘p 
miqdorda  (60-70  %  gacha)  qo‘shib  yuboradilar.  Shuningdek,  2012  yilda 
Britanyalik  ayol aynan shu moddadan zaharlanib o‘lgan.Savol bu modda nima? 
 Javob:Uning nomi digidrogen monooksid…H