Zamonaviy ta‟lim tizimini rivojlantirish va unga qaratilgan kreativ g„oyalar, takliflar va yechimlar

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
24 
omillarda yangicha qarash talab etiladi, shu jumladan, uning diniy ijtimoiy psixologiyasini 
shakllanishiga va jamiyat istiqboli uchun xizmat qilishga e‘tibor beriladi. 
Ilmiy dunyoqarash va ma‘naviy qadriyatlarning o‗zaro munosabati hozirgi paytda 
kishilarning dunyoqarashini muttasil o‗zgartirib bormoqda. Bu o‗zgarishlar ruhiyatdagi 
larzalar, shubha-gumonlarni yengish, uzoq izlanishalar evaziga yuz bermoqda. Biroq, bu 
o‗zgarishlar ba‘zan yangi, ba‘zan eski aqidalarga yug‗rildan hollarda sodir bo‗lmoqda. 
Albatta, diniy qadriyat umumlashmasi maxsus tizimni tashkil qiladi. Bu tizim 
xudojo‗y kishining onggigagina emas, uning jamoatchilikdagi xatti-harakatlarida o‗z 
ifodasini topadi, o‗z ta‘sirini o‗tkazadi. Kishi o‗z xatti-harakatlari va muammolariga 
ma‘suliyat his qilishi uchun avvalo, ongli so‗ngra mana shunday ongga ega, mana shunday 
tushunchalar bilan qurollangan omma operatsiyasida yashayotgan bo‗lishi shart. Diniy 
hurofot masalasi islom dini uchun ham ancha muammo sanaladi, avvalo, diniy hurofot 
degan atamaning o‗zini tahlil qilish lozim. Islom dini o‗z qobig‗iga kirib qolgan va ilmiy 
ateizm tomonidan ―diniy hurofot‖ degan tamg‗ani olgan illatlardan birday zarar ko‗radi. Bu 
illatlarni kishilar ongidan quvib chiqarish diniy tashkilot kurashchilari uchun ham oson 
emas edi. Islom dini asoschisi tomonidan ishlab chiqilgan axloq normalariga asrlar 
davomida uning islohotchilari tomonidan shu qadar ko‗p qoidalar va to‗ldirishlar kiritib 
tashlanganki, ulardan mosuvo bo‗lish uchun din vakillari juma namozlari, hudoyi va boshqa 
diniy marosimlarda va‘z o‗qish yo‗li bilan omma ongiga ta‘sir o‗tkashish uchun 
foydalanishga majbur. Bunday o‗z o‗zini tanqiddan din ustunlarini silkinmasmikin? 
Jamiatda avj olgan oshkoralik va o‗zaro tanqid ruhi diniy institutlariga ham o‗z 
ta‘sirini ko‗rsatib turibdi. Keyingi paytda avj olgan aroqxo‗rlik, isrofgarchilik kabi illatlar 
davlat muassasalari qatori diniy ta‘limotlar tomonidan qat‘iyan qoralanmoqda o‗z 
isrofgarchiligini diniy maqsadlar yo‗liga qilingan hayrsadaqa deb ta‘riflashga uringan 
shaxslar shu masxab kishilari tomonidan qo‗llab-quvvatlanmaganligi boisidan ma‘lum 
darajada bu ishlar takrorlanishini oldi olinmoqda. Aroqxo‗rlik, buzuqlik ko‗chalariga kirgan 
insonlar ishxona, mahalla-ko‗y tomonidangina emas, shu kimsaga dahldor bo‗lgan din 
e‘tiborlari, maxalladoshlari tomonidan ham tergalmoqda. Axloqiy poklik yo‗lida davlat 
tashkilotlari qatorida diniy tashkilotlar ham keskin choralarni qo‗llamoqdalar. 

---