Zamonaviy ta‟lim tizimini rivojlantirish va unga qaratilgan kreativ g„oyalar, takliflar va yechimlar

 
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: 
 
13.
G.D Rajabova. ― Gerontologiya ― Toshkent 
14.
N.N. Nasriddinova , ― Geriatriya‖ Toshkent 
15.
M.F.Ziyayeva ― Qariyalarda hamshiralik parvarishi‖ Toshkent 

---

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
720 
16.
Internet ma‘lumotlari 

---

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
721 
REVMATOID ARTRIT KASALLIGIDA HAMSHIRALIK ISHI 
 
Sobirova Dilfuza Madaminovna 
Xorazm viloyati, Xiva shaxridagi tibbiyot kollejining 
" Maxsus fanlar" kafedrasi o'qituvchisi 
Saidova Shahlo Mahmudjanovna 
Xorazm viloyati, Xiva shaxridagi tibbiyot kollejining 
" Maxsus fanlar" kafedrasi o'qituvchi 
 
Annotatsiya: 
Ushbu maqolada revmatoid artrit kasalligining sabablari va
belgilarini o‘ziga xos tomonlari haqida ma‘lumot berilgan. Revmatoid artrit kasalligidan
kimlar ko‘proq aziyat chekish sabablari to‘liq yoritilgan. Kasallikni oldini olish va 
parvarish chora tadbirlari sanab o‘tilgan. 
Tayanch iboralar: ( kalit so‟zlar
)
artrit, kontraktura, ankiloz, giperimiya, karaxtlik. 
 
Revmatoid
artrit – biriktiruvchi to‘qimalarning surunkali tizimli autoimmun 
yallig‘lanish kasalligi bo‘lib, asosan, periferik bo‘g‘imlarning avj olib boruvchi eroziv 
destruktiv poliartriti ko‘rinishida kechadi. Kasallik ko‘p tarqalgan bo‘lib, ko‘pincha 
nogironlikka olib keladi. 
Etiologiyasi. Hozirga qadar revmatoid artrit rivojlanishiga sabab bo‘ladigan yagona 
etiologik omil topilmagan. Kasallik nasliy moyillik bo‘lgan shaxslarda turli tashqi va ichki 
omillar – virus yoki bakterial infeksiyalar, ruhiy emotsional zo‘riqish, dori vositalarini 
ta‘siri, gormonal o‘zgarishlar va boshqalardan keyin rivojlanishi kuzatilgan. 
Klinikasi. Ko‘pincha kasallik o‘tkir yoki o‘tkir osti ko‘rinishda boshlanadi. 
Odatda, avval qo‘l va oyoq proksimal falangalararo bo‘g‘imalari simmetrik 
shikastlanishi kuzatiladi. Keyinchalik boshqa yirik bilak – kaft , boldir – tovon va nihoyat 
tizza, yekla, tos- son bo‘g‘imlari ham qo‘shiladi. Ba‘zan xastalik yirik bo‘g‘imlar 
shikastlanishi bilan ham boshlanishi mumkin. Bo‘g‘imlarning birmuncha shishishi , 
mahalliy harorat oshishi, giperemiya , paypaslaganda og‘riq aniqlanadi. Aksariyat 
bemorlarda bo‘g‘im sindromi ertalablari paydo bo‘lib, faol harakatdan keyin, o‘tib ketuvchi 
butun tana yoki bo‘g‘imlardagi karaxtlik , artralgiya, umumiy holsizlik, tana vaznining 
kamayishi, ko‘p terlash, subfebril isitmalash, ECHT ni biroz oshishi bilan boshlanadi. 
Revmatoid artrit o‘tkir osti, faollikda kechganda , asta sekin- umumiy va mahalliy karaxtlik, 
qo‘l va oyoq panjalarining mayda bo‘g‘imlaridagi turg‘un poliartralgiya yoki artrit 
rivojlanadi. 
Bo‘g‘imlardagi og‘riq ― yallig‘lanishli ritm‖ ga ega bo‘lib, tunning 2 yarmida va 
ertalablari kuchli, kun davomida esa kamayib boradi. Kasallik, birinchi navbatda II-III kaft 
– falang hamda proksimal falangalararo, kam hollarda esa plyus – falanga, ikkinchi 
navbatda, tizza, bilak- kaft, tirsak, boldir -tovon bo‘g‘imlari simmetrik artriti bilan 
boshlanadi. Distal falangalararo, birinchi kaft- falanga, jimjiloqni proksimal falangalararo 
bo‘g‘imlari umuman shikastlanmaydi. 

---