Zamonaviy qurilish materiallari va konstruksiyalari

 
Kamchiliklari 
Shisha tolali armaturaning yong‘inbardoshligi nisbatan uncha katta 
bo‘lmagan ko‘rsatkichlarga egaligi, uning asosiy kamchiligi sifatida 
qaraladi. Biroq uning materialini yonishi so‘nuvchan xarakterga ega 
hamda u yonuvchanlikning G-1 guruhiga mansub. Temir beton 

---

20 
tanasining ichida uning chegaraviy yonuvchanligi 200˚S dan ortmaydi. 
Yuqoridagilar sababli shisha tolali armaturalar ekspluatatsiya jarayonida 
yuqori harorat ta’sir qiladigan temir beton konstruksiyalarda 
qo‘llanilmaydi. 
«Rockbar» kompozit armaturasini mavjud analoglari bilan taqqoslash 
3-jadval 
Texnik xossalari 
Rockbar 
bazalьt 
kompozit 
armaturasi 
Rockbar 
shishapla
stik 
kompozit 
armatura
si 
AV 
po‘lat 
armatu
ra 
SHishaplas
tik 
armatura 
Zanglama
y- 
digan 
po‘latdan 
armatura 
1. Cho‘zilishga 
mustahkamlik MPa 
1200 
2300 
550 
1000 
550 
2. Issiqlik 
o‘tkazuvchanlik 
< 0,46 
< 0,46 
56 
< 1,0 
17 
3. Zichlik g/sm
3
2,10 
1,6 
7,85 
2,10 
7,85 
4. Qovushqoqlik 
moduli GPa 
50-55 
100-150 
200 
45 
200 
Xavfsizlik ko‘rsatkichlari
1.Elektr 
o‘tkazuvchanlik 
Keng 
diapozonda 
o‘rnatilishi 
mumkin 
Elektr 
tokini 
o‘tkazadi 
Elektr 
tokini 
o‘tkaza
di 
Elektr 
tokini 
o‘tkazmayd
i 
Elektr 
tokini 
o‘tkazadi 
2. Magnitlik 
xossasi 
Magnitlan- 
maydi 
Magnitlan
- 
maydi 
magnitl
anadi 
Magnitlan- 
maydi 
Magnit- 
lanadi 
1.Olovbardoshlik 
0
S 
do 300 
(600*) 
do 300 
(600*) 
do 600 
do 150 
(300*) 
do 600 
4. Ishonchlilik 
ko‘rsatkichi 
(korroziyaga 
chidamlilik) 
Juda yuqori Juda yuqori 
Past 
Yuqori 
Yuqori 
 
 
 
 
 

---

21 
3.3 Bazalt tola 
Bazalt tola tog jinslari eritmasidan tayyorlanadi va ko‘pikbeton, 
polistirolbeton, standart tayyorlangan betonlar uchun samarali va 
mustahkamlovchi kushimcha sifatida foydalaniladi.
Material:
Ushbu fibra tolalarni tayyorlashda eng zamonaviy 
texnologiyalar va materiallardan foydalaniladi. 
Xomashyo sifatida vulkondan otilib chikkan jinslar - gabbrodiabaz, 
diabaz, amfibolit, bazalt, porfirit, dolerit va boshkalardan foydalaniladi. 
Ushbu tog jinslari shuningdek radiologik nazoratdan o‘tkaziladi va 
barcha texnik shartlarga javob beradilar. 
Bazalt 
fibra 
tolalari 
yukori 
kimyoviy 
chidamlilikka ega va materiallarning zarbga 
bulgan karshiligi, sovuk ta’siriga chidamlilik, 
edirilishga 
bo‘lgan 
karshiligini, 
suv 
utkazmaslikni ortiradi va darzlar xosil bulishini 
pasaytiradi. Ushbu material tabiiy toshdan 
tayyorganligi 
sababli 
undan 
gidrotexnik 
inshoatlarda, yo‘l xarakati intensiv bo‘lgan avtomobil yo‘llarida, 
ko‘priklarda, atom elektr stantsiyalarida, kuyma pollarda keng 
foydalaniladi. 
13-rasm. Tabiy bazalt toshi