Zamonaviy kompyuterlarning arxitekturasining rivojlanish tendentsiyasi

6.Xotira ierarxiyasi, xotiraga bir xil bo’lmagan ruxsatlilik tizimlari (NUMA),
NUMA arxitekturasining nomi (Non-Uniform Memory Access) Bir xil bo`lmagan xotiraga kirish sifatida tarjima qilinishi 
mumkin. NUMA tizimlarida har bir protsessor lokal xotira (ЛП) ga ega, u hisoblash tizimining umumiy xotirasining bir qismi 
sifatida ko'rib chiqiladi va bitta manzil maydonida alohida manzillar to'plamiga ajratiladi.NUMA (Cache Coherent Non-Uniform 
Memory Architecture - Keshlarning uzviyligini ta'minlab, bir xil bo`lmagan xotiraga kirish) arxitekturasi shina asosida amalga 
oshiriladi. Apparat shinadagi asosan kesh-xotiraga yozish bilan bog'liq jarayonlarni kuzatadi. Protsessor o'z kesh-xotira 
bloklaridan birini tarkibini o'zgartirishga 
harakat qilganda
, ushbu apparat boshqa protsessorlar kesh-xotiralaridagi o'xshash 
bloklarning tarkibini xuddi shu tarzda yangilaydi yoki ushbu bloklarni yaroqsiz deb belgilaydi.nccNUMA (Nob-Cache Coherent 
Non-Uniform Memory Architecture - Keshlarning uzviyligi ta'minlanmagan, bir xil bo`lmagan xotiraga kirish) arxitekturasi va 
ccNUMA o'rtasidagi farq nomdan yaqqol ko'rinib turibdi.nccNUMA arxitekturasi global ma'lumotlar uchun moslashuvchanlikni 
ta'minlamaydi. Bunday ma'lumotlardan foydalanish uchun “g`mxo`rlik" butunlay dasturlarga (dasturlar yoki kompilyatorlarga) 
tegishli. Ushbu kamchilikka qaramay, arxitektura hisoblash tizimining miqyosini, ya'ni protsessorlar sonining ko'payishini 
sezilarli darajada osonlashtiradi. 
7.Kesh xotira xususiyatlari.
 
Ancha katta bo’lmagan 
hajmga ega 
,ammo 
nisbatan tez ishlaydigan
, protsessor bilan asosiy xotira orasida joylashgan xotiraga 
kesh xotira deb ataladi. Kesh-xotirani qo‘llashning - bir, ikki va uch sathli variantlari mavjud. 1-sath kesh xotirasi markaziy 
protsessor ichida joylashgan bo’lib 
buyruqlar uchun
,malumotlar uchun mo’ljallangan odatda 16 dan 64 kbaytgacha hajm 
egallaydi. 2-sath ptotsessor yonida u bilan bitta blokda joylashgan kesh xotirasi L2,512 kbaytdan 1Mbaytgacha hajmga ega.3-
sath L3 bo’lib,protsessor joylashgan plataga o’rnatilgan.bir necha megabaytga ega.