Замонавий дастурлаш технологиялари. Объектга йуналтирилган дастурлаш тиллари. Borland C++ Builder 6 интеграллашган соҳаси

Tarmoq xavfsizligini ta’minlovchi vositalar
Hozirda tarmoq xavfsizligini ta’minlovchi vositalarga tarmoqdan foydalanishni cheklashning bazaviy vositalari (tarmoqlararo ekran) va ma’lumotlarni himoyalangan holda uzatish vositalari (kriptoshlyuzlar va VPN yechimlar), hamda himoyalanganlikni ta’minlovchi qo‘shimcha tarmoq vositalari, trafikni monitoringlash vositalari, yolg‘on tarmoq nishonlari va h. taalluqli.
Tarmoqlararo ekranlash. Tarmoqlararo ekran (firewall, brandmaver) – trafikni filtrlash mexanizmiga asoslangan tarmoqdan foydalanishni cheklashning bazaviy vositasi. Filtratsiya mexanizmi o‘tuvchi trafikni ma’lum qoidalar (filtrlar) bilan taqqoslashni va tarmoq paketlarini o‘tkazish yoki o‘tkazmaslik xususida qaror qabul qilishni ko‘zda tutadi.
Кодиров Зохиджон Зокирханович
Tarmoqlararo ekranlarni, odatda, ishlatiladigan filtrlash texnologiyasiga va OSI modelining bazaviy sathiga nisbatan tasniflashadi (1-jadval).
Tarmoqlararo ekran turlari
Кодиров Зохиджон Зокирханович

OSI modeli sathlari	Filtratsiya texnologiyalari	Tarmoqlararo ekran turlari
Tatbiqiy sath	Proksi	Tatbiqiy vositachi
Seans sathi	Proksi	Seans vositachisi
	Paketlar inspektori	Holat inspektori
	Paketlar filtrasiyasi	Dinamik filtr
Tarmoq sathi	Paketlar filtrasiyasi	Ekranlovchi marshrutizator, paket filtri
Kanal sathi	Trafikni segmentlash	Boshqariluvchi (ekranlovchi) kommutator

Kanal sathida ishlatiluvchi boshqariluvchi kommutatorlar, masalan, MAC-adreslar, portlar va kadrlar sarlavhalaridan olingan boshqa parametrlar asosida, trafikni filtrlash vazifasining bajarilishiga imkon beradi. Boshqariluvchi kommutatorlarning afzalligi sifatida tarmoq qurilmalari guruhini ma’murlashning qulayligini, lokal tarmoq unumdorligining oshishini ko‘rsatish mumkin. Funksionallikning cheklanganligi, fizik rekonfiguratsiyalashning noqulayligi va MAC-adresni almashtirish hujumiga zaifligi boshqariluvchi kommutatorlarning kamchiligi hisoblanadi.
Tarmoq sathining paket filtrlari va marshrutizatorlar IP-adres, portlar, protokol turi va h. bo‘yicha filtrlash vazifasining bajarilishiga imkon beradi. Tarmoq va transport sathlari funksionalliklarining cheklanganligi va IP-adresni almashtirish hujumiga zaifligi paket filtrlarining kamchiligi hisoblanadi.
Кодиров Зохиджон Зокирханович
Seans sathining paket filtrlari, seansga mos filtrlash parametrlarining katta sonini hisobga olgan holda, filtrlashni bajarishga imkon beradi.