Zamburuqlar - 👉 1. Zamburug’larning xilma-xilligi borasida hanuzgacha bilimlarimiz chegaralangan bo’lib, ularning tur soni haqida 2017-yilgi ma’lumotda 2,2 mln dan 3,8 mln gacha yetishi mumkinligi aytiladi. Hozirgacha ularning atigi 120 000 turi tavsiflangan bo’lib, ularning 8000 dan ortiq turi o’simliklarga, 300 ga yaqin turi esa odamlarda turli xilda patogen xususiyatlarini namoyon qilishi aniqlangan.
- 👉 2. Zamburug’larni tasniflashni ilk marotaba Karl Linney (1707-1778) boshlab bergan. U yaratgan zamburug’lar taksonomiyasini botanik-mikolog olim Kristian Hendrik Person (1761-1836) davom ettirib, ilk marotaba zamburug’larning ilmiy asosdagi sistemasini yaratdi, ko’plab urug’ va turlarni fanga kiritdi. Shundan so’ng mikologiya faniga shved botanik-mikologi Elias Magnus Fris (1794-1878) kirib keldi. U zamburug’lar sistematikasini takomillashtirdi, zamburug’larga bag’ishlab bir nechta fundamental asarlar yozdi va natijada “mikologiya otasi” degan faxriy nomga ega bo’ldi. Hozirda zamburug’lar dunyosining 19 bo’lim, 79 sinfi mavjud.
👉 . Zamburug’lar ichida 71 turining biolyuminessensiya xususiyati mavjudligi aniqlangan, ya’ni ular o’zidan tunda turli rangda yog’du chiqara oladi. Ularga Mycena chlorophos, Mycena singeri, Omphalotus nidiformis kabilar misol bo’ladi. - 👉 . Zamburug’lar ichida 71 turining biolyuminessensiya xususiyati mavjudligi aniqlangan, ya’ni ular o’zidan tunda turli rangda yog’du chiqara oladi. Ularga Mycena chlorophos, Mycena singeri, Omphalotus nidiformis kabilar misol bo’ladi.
- . Zamburug’lar juda ham chidamli organizmlar bo’lib, ular turli xil ekologik muhitda yashay olishlari bilan boshqa dunyo vakillaridan ajralib turadi. Ularni qurg’oqchil sahrolardan tortib to, yuqori sho’rlangan hududlarda, radioaktiv nurlanish mavjud bo’lgan joylarda va hatto okeanlarning tubida uchratish mumkin. Masalan, amfibiyalar populyatsiyasini keskin kamayib ketishiga sabab bo’luvchi parazit zamburug’ – Batrachochytrium dendrobatidis hayotining ma’lum davrini to xo’jayin organizm paydo bo’lmaguncha suvda harakatchan zoospora ko’rinishida o’tkazadi.
- 👉 . Zamburug’lar asosan gifa ko’rinishida o’sadi, lekin makroskopik vakillari mitselliy ko’rinishida o’sib, ularni oddiy qurollanmagan ko’z bilan ham bemalol ko’rish mumkin bo’ladi. Lekin ular shunday vakillari ham borki, ular favqulodda holatda yirk hajmda o’sadilar. Masalan, Armillaria solidipes zamburug’ining bitta koloniyasi doimiy o’sishi natijasida 900 ga maydonni ishg’ol qilgani, uning yoshi esa 9 ming yilga teng ekanligi aniqlangan.
Do'stlaringiz bilan baham: |