Zahiriddin muhammad bobur nomidagi andijon davlat universiteti "tabiiy fanlar" fakulteti

Tashxisi.
Kasallik yuqqan odamda lyambliyalarni topish nisbatan oson. 
Chunonchi, agar najas shakllangan bo'lsa, bu holda mikroskopiyada (X 400) nativ 
surtmada sistalar topiladi. Parallel holda Lyugol eritmasi bilan bo'yalganda 

---

surtmani ko'zdan kechiriladi. Yangi ajratilgan suyuq najasda va duadenal 
zondlashda olingan materialda lyabmliyaning harakatchan vegetativ shakllarini 
topish mumkin. Ishonchli tashxis qo'yish uchun najasda sistalar topilishi kifoya. 
Shunga ko'ra, yangi ajratilgan najasni zudlik bilan tekshirishga, vegetativ 
stadiyalarni topish maqsadida duodenal zondlashga zarurat qolmaydi. Biroq qator 
hollarda mikroskopiya va duodenal zondlash usullarini birga qo'shib olib borish 
lyambliozni aniqlashni osonlashtiradi. 
Trixomonadalar
Turlari.
Odamda trixomonadalarning uch turi yashaydi. Yo'g'on ichakda 
yashaydigan ichak trixomonadasi —
 Trichomonas hominis, 
og'iz bo'shlig'ida 
yashaydigan ichak trixomonadasi —
 Trichomonas tenax, 
siydik-tanosil yo'llarida 
parazitlik qiladigan qin trixomonadasi —
 Trichomonas vaginalis. 3-rasm 
 
Tuzilishi. 
Ichаk trixomonadasi uzunligi 8—20 mkm bo'lgan noksimon 
tanaga ega. Tanasining oldingi uchidan, odatda, 5 ta xivchini chiqadi. Tana- sinung 
bir tomonidan uning butun uzunligi bo'ylab to'lqinsimon parda joylashgan, 
pardaning tashqi chekkasi bo'ylab o'z erkin uchi bilan xivchin ko'rinishida chiqib 
turadigan ingichka ip o'tatli. Bo'yalgan sitoplazmada yadro va o'q ipi yoki aksostil 
ko'rinib turadi(4-rasm). 

---

Trixomonada harakati faol, tartibsiz. Trixomonadalar ilgarilanma harakat 
bilan birga bo'ylama o'q atrofida aylanadi. Membranani trixo- monadaning harakati 
sekinlashgandagina yoki tanasining bir tomonidan vaqt-vaqtida o'tadigan to'lqinlar 
ko'rinishida u to'xtagandan keyin payqashga muvaffaq bo'linadi. Bo'linish yo'li 
bilan ko'payadi. Sistalar hosil qilmaydi. 
Patogen ahamiyati isbotlanmagan, biroq og'iz bo'shlig'i va tishlarning turli 
kasalliklari (gingivit, parodontoz, tish kariyesi) bo'lgan shaxslarda birmuncha ko'p 
uchrashi va bu sodda jonivorlarning patologik jarayonniquvattlab turishda salbiy 
rol o'ynashiga doir ma'lumotlar bor. 
Trixomonadalar og'iz bo'shlig'idan (tish, milklardan, yallig'lanish va yiringlanish 
o'choqlaridan), bronxial suyuqlik va balg'amdan olingan qirmadan tayyorlangan 
nativ yoki bo'yalgan surtmalarni mikroskopiya qilishda topiladi. Oziqli muhitlarga 
ekish usullari qo'llanilganda ularni aniqlash imkoniyati oshadi. 

---

Trichomonas vagianlis hayot sikli