|
1. O’quv fani o’qitilishi bo’yicha uslubiy ko’rsatmalar
Ushbu dastur Tarixiy o‘lkashunoslik va urbanizasiya jarayonlari fanining tarix fani tizimida tutgan o‘rni, fanning maqsadi, vazifalari va predmeti, tadqiqot ob’ektlari, fanining shakllanishi va ilmiy tashkilotlarining tashkil etilishi hamda ularning faoliyati, Vatanimizning geografik o‘rni va tabiiy sharoiti, Tarixiy o‘lkashunoslikda arxeologik, etnologik, antropologik, toponimik, yozma va arxiv manbalarining ahamiyati, muzey manbalaridan foydalanish va ulardan o‘lkamiz tarixini o‘rganishdagi ahamiyati kabi masalalarni o‘z ichiga qamrab oladi.
Ushbu dastur davlatchilik belgilari, siyosiy xokimiyat va jamiyat tashkiloti shakllari, davlat shaklanishi to‘g‘risidagi nazariyalar, jamiyat taraqqiyoti bosqichlari, davlat urbanistik sivilizatsiyaning namoyon bo‘luvchi belgilaridan biri sifatida, davlatchilik tarixiga oid yozma manbalar, Qadimgi O‘rta Osiyo urbanizatsiyasi va davlatchiligi qaror topishining ikki asosiy bosqichi, O‘rta Osiyoning qadim davlatlari va shaharlari to‘g‘risida yozma manbalar, O‘rta Osiyoning janubiy hududlarida qadimgi shahar madaniyatining shakllanishi va taraqqiyoti, o‘rta asrlar davrida O‘rta Osiyo olimlari asarlarida “shahar” tushunchasi. X-XII asrlarda shahar madaniyati ravnaqi, Amir Temurning shaharlar qurilishiga oid siyosati, so‘nggi o‘rta asrlar Balx, Buxoro XVIII-XIX asrlarda, Xiva so‘nggi o‘rta asrlarda, Toshkent XVIII-XIX asrlarda shaharsozlik madaniyati kabi masalalar ahamiyati ochib beriladi.
Hamda, «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi»da ko‘rsatib o‘tilgan talabayoshlarning tarixiy dunyoqarashini boyitish, ularda mustaqil fikrni qaror toptirish, tarixni mukammal darajada bilish, insoniyat sivilizatsiyasining yutuqlaridan va tajribasidan to‘la bahramand bo‘lish, umuminsoniy qadriyatlarni anglab yetishga ko‘maklashish va dunyo miqyosida mavjud bo‘lgan muammolarning tarixiy ildizlarini izlab topish kabi dolzarb masalalarni o‘rganadi.
Shuningdek, “Tarixiy o‘lkashunoslik va urbanizasiya jarayonlari” fani haqidagi bilimlarni qaror topshirish mavjud ilmiy adabiyotlar va zamonaviy nazariyalar hamda olib borilayotgan tadqiqot ishlarini o‘rganish, fan bo‘yicha to‘plangan ilg‘or tajribalar, kadrlar buyurtmachilarining fikr, talab va takliflari kabi masalalarni o‘z ichiga qamrab oladi.
Fanni o‘qitishdan maqsad - talabalarda Vatanimiz tarixiga, O‘rta Osiyoning qadimgi davlatlari va shaharlari, o‘rta asrlar shaharlarining shakllanish asoslari va ularning shakllari va taraqqiyoti to‘g‘risida talabalarda xolisona ilmiy dunyo qarashni, ko‘nikma va malaka shakllantirishdir. Fanning vazifasi - Vatanimizning qadimgi tarixi va uning asosiy bosqichlarini, davlatchilik va shaharsozlik madaniyati, toponimik ma’lumotlar va ularning xronologiyasi, o‘lka tarixini o‘rganishda arxeologik, etnologik, yozma va arxiv ma’lumotlaridan foydalanish, O‘rta Osiyoning ilk davlatchilik va o‘rta asrlar shaharsozlikning nazariy va moddiy asoslari masalalarini o‘rgatishdan iborat. Fan bo‘yicha talabalarning bilimiga, ko‘nikma va malakasiga qo‘yiladigan talablar.
“Tarixiy o‘lkashunoslik va urbanizasiya jarayonlari” o‘quv fanini o‘zlashtirish jarayonida amalga oshiriladigan masalalar doirasida bakalavr:
Tarixiy o‘lkashunoslik kursining maqsad va vazifalari, tadqiqot ob’ektlari, dastlabki ilmiy tashkilotlar, XIX - XX asrda o‘lkashunoslik ishlari, o‘lka tarixini o‘rganishda arxeologik, etnologik, yozma va arxiv ma’lumotlaridan ilmiy maqsadlarda foydalanish,
O‘rta Osiyoning ilk shaharlari va davlatlari o‘quv fanining maqsad va vazifalari, davlatchilik to‘g‘risidagi ilmiy nazariyalar, davlatchilik va shaharsozlik shakllari, alohida shaharlar va ularning moddiy asoslarini, ulardan ilmiy maqsadlarda foydalanishni bilishi kerak;
Talaba tarixiy ma’lumotlarni ilmiylik, tarixiylik, xolislik asosida o‘rganishi, muzey ashyolari va internet ma’lumotlarini hamda arxeologik manbalarni mustaqil tadqiq qilishi, va mustahkam ko‘nikmalarga ega bo‘lishi kerak;
Arxeologiya muzeyi, arxeologik manbalar tavsiflari, arxiv, ilmiy tadqiqot institutlari materiallaridan foydalanish malakalariga ega bo‘lish kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: |
