Zahiriddin muhammad bobur (1483-1530) Bobur 1483-yilning 14-fevralida Andijonda tug‘ildi

ASAR HAQIDA

• Eski o‘zbek (chig‘atoy) tilida yozilgan (taxm. 1518/19—1530).
• «Boburiya», «Voqeoti Bobur», «Voqeanoma», «Tuzuki Boburiy», «Tabaqoti Boburiy», «Tavorixi Boburiy» kabi nomlar bilan ham ma’lum.
• Boburning o‘zi esa «Vaqoe» va «Tarix» degan nomlarni ishlatgan.

«Boburnoma» o‘zida bayon qilingan voqealar jarayoniga ko‘ra 3 qismga:

«Boburnoma» o‘zida bayon qilingan voqealar jarayoniga ko‘ra 3 qismga:

• Boburning Movarounnahr (1494—1504);
• Afg‘oniston (1504—24);
• Hindiston (1524— 30) dagi hukmdorlik davriga bo‘linadi.

Jahongashta - “Boburnoma”!

• Jahonda birinchi to‘liq nashrini (ingliz tilida) 1826 y.da J. Leyden va V. Erskin amalga oshirdi. F. Talbot esa mazkur nashr asosida 2 marta (1878, 1909) uning qisqartirilgan nashrlarini chop ettirdi. 1921 y.da ingliz sharqshunosi A. Beverij «B.»ni mustaqil suratda asl nusxadan qayta tarjima qildi. Birgina Angliyaning o‘zida «B.» tarjimalari 9 marta nashr etildi.
• Forschaga (1586), undan parchalar Vitsen tomonidan golland tiliga (1705), A. Keyzer tomonidan qisqartirilgan holda nemis tiliga (1828), Pave de Kurteyl tomonidan to‘la holda fransuz tiliga (1871) tarjima qilingan.
• N. I. Ilminskiy Qozonda nashr ettirdi (1857).
• M. Sale rus tiliga to‘la tarjima qilib, 3 marta (1958, 1982, 1993) nashr ettirdi…

P. Shamsiyev va S. Mirzaevlar tomonidan «Boburnoma»ning ikki jildli (1948) va bir jildli (1960) nashri chop etildi.

• P. Shamsiyev va S. Mirzaevlar tomonidan «Boburnoma»ning ikki jildli (1948) va bir jildli (1960) nashri chop etildi.
• Istiqlol yillarida Bobur haqida Qomus yaratildi.

Memuar nima?

• "Memuar" fransuzcha "esdalik" ma'nosini anglatadi. Muallifning o'zi qatnashgan yoki ko'zi bilan ko'rgan real voqealar haqida hikoya qilingan asar memuar asar hisoblanadi. Oybekning "Bolalik", A. Qahhorning "O'tmishdan ertaklar" asarlari memuarning namunalaridir.
• Memuar asarlar bayon qilish shakli, zamoniy izchilligi jihatidan kunda-liklarga o'xshab ketsa, materialning tabiati, tasvirlanayotgan voqealarning haqqoniyligi, badiiy to'qimaning yo'qligiga ko'ra ilmiy asarlarga yaqin turadi.

Bilimingizni sinang!

• Bobur necha yoshda 1-marta Samarqandni egallaydi?
• Bobur “Xatti Boburiy”ni kashf qilganda necha yoshda edi?
• Boburning lirik merosi?
• Bobur kimning qaysi asarini she’riy yo`l bilan tarjima qildi?
• “Boburnomada” “Baldan mahfuza” deb ta’riflangan shahar?
• Boburnomada ikki meva Samarqanddan ham mashhur deyilgan. Bu qaysi meva edi?
• “Boburnoma” da qaysi shaharning qirmizi baxmali haqida, uning atrof javonibga tarqatilishi (eksport qilinishi) haqida aytilgan?
• Qanday asarlar memuar asar deyiladi?
• XX asr o`zbek adabiyotida qanday memuar asarlar bor?

E’TIBORINGIZDAN XURSANDMIZ!

@Programmist86