Z. T. Karabayeva

Insonlarda  surunkali  ichkilikbozlikning  salbiy  ta’sirlari 
Pankreatit (o‘tkir va surunkali) 
Kardiyomiyopatiya 
Polinevropatiya 
 
Surunkali  jigar  kasalligi 
 
Miyopatiya 
 
Psixoz 
 
Ko‘krak saratoni 
 
Akashak 
 
Qizilongach saratoni 
Homilada alkogolizm 
sindromi 
Oshqozon-ichak  yo‘lidan qon  
ketishi 
Gipertoniya 
 
Yurak ishemik kasalligi 
 
Orofarengeal saraton 
Prostate bezlari saratoni 
  
Psoriaz 
Homiladorlikni o‘z-o‘zidan 
tugallanishi  
Shol 
 
Supraventrikulyar taxiaritmiya 
- 
 
- 
 
 
9.2.  Alkogol  mahsulotlari 
 
Bugungi  kunda  spirtli  ichimliklar  ishlab  chiqarish  texnologiyasi  qadimdagi 
usullar  yoki  bugunning  an’anaviy  metodlardan  farq  qiladi.  Masalan,  qadimda 
tayyorlangan  pivo  hozirgi  bizning  hayotimizdagi  “Qibray”,  “Pulsar”  va  “Tuborg” 
xillaridan  tubdan  farq  qilgan:  u  shu  darajada  quyuq  va  sertola  bo‘lganki,  har 
qanday kishi spirtga bo‘ktirilgan bo‘tqa bilan adashtirishi mumkin edi. Zamonaviy 
pivo  tayyorlash,  xuddi  qadimdagidek,  fermentlash  jarayoni,  chaynash  va  qaynat-
maga  tuflashga    o‘xshab    ketadi.  Janubiy  Afrikaning  Zulu  qabilasida  g‘umay  va 
jo‘xoridan  pivo  tayyorlashda  shu  usuldan  foydalaniladi.  
Don-dun mahsulotlaridan pivo tayyorlashdan farqli o‘laroq sharob mevalar-
dan,  rezavorlardan,  danakli  mevalarda    va  asosan  uzumdan  tayyorlanadi.  Pivo  
tayyorlash    vaqtiga  nisbatan  sharobda  uzoq  davom  etgan  fermentlash  jarayoni 
uning tarkibida alkogolning ancha ko‘p miqdorda bo‘lishini ta’minlaydi. Tarixdan 
shunday  bo‘lib  kelganki,  sharob  tayyorlash  Yevropaning  serhosil  mintaqalarida, 
Kavkazning  quyi  qismi,  Bo‘lqon,  O‘rtayer  dengizi  atroflarida  keng  rivojlangan. 

---

 
 
218 
 
Yevropaliklarning  Shimoliy  va  Janubiy  Amerikada  joylashishlari  bilan,  Shimoliy 
Amerika  (masalan,  Napa),  Janubiy  Amerika  (masalan,  Mendoza),  Janubiy  Afrika 
(mas., Stellenbosh) va Avstraliya (masalan, Barossa) ning  vino zavodlari Fransiya, 
Ispaniya  va  Italiyaning  an’anaviy  vinosi  bilan  raqobat  qila  oladigan,  sifatli    vino  
ishlab  chiqara  boshladi.  
Distillash  yo‘li  bilan  spirtli ichimliklar tayyorlash texnik jihatdan murak-
kab  jarayon  hisoblanadi,  shunung  uchun  ham  u  rivojlanishning  keyingi  yillarida, 
taxminan  Iso  Masih  davrida  boshlangan.  Spirt  kondensator  uskunasi  yordamida 
alkogol  tarkibini  boyitish  maqsadida  fermentlangan  mahsulotni  qaynatish  yo‘li 
bilan  tayyorlangan, bunda  atir  hamda  dori  mahsulotlarini  tayyorlashda  ishlatilgan 
texnologiyalardan foydalanilgan.  
Keyinchalik, eramiz boshiga kelib, dengizchilik rivojlanishi bilan uzoq safar 
davomida  buzilmaydigan  alkogol  ichimliklarini  ishlab  chiqarishga  ehtiyoj  oshdi. 
Dengiz  iqtisodi  kuchli  bo‘lgan  Ispaniya,  Portugaliya  kabi  davlatlar  shu  yo‘sinda 
konservant  sifatida  vinoga  spirt  qo‘shib  kuchli  vino  tayyorlash  usullarini 
mukammallashtirdi.  Asosiy  kuchli  vinolarga  uzoq  vaqt  saqlanadigan  Port 
(vino+neytral  spirt),  Sherri  (vino+brendi)  va  Vermut  (vino+neytral  spirt+yog‘lar 
va  o‘t-o‘lanlar)  kiritiladi.  Oxirgi    o‘n    yilliklar    ichida  savdo-sotiqning  global 
yo‘lga    qo‘yilishidagi    ochilgan    keng  imkoniyatlar  arzon  spirtli  ichimliklarni 
ishlab  chiqarilishiga,  bunda  sifatning  nazorati  susayganligiga  yo‘l  qo‘yilyapti. 
Ko‘pchilik  ichuvchilar  uchun  bunday  arzon  alkogol  qo‘l  kelib,  ichkilikbozlik 
yanada  kengayib    va    natijada    u    bilan  bog‘liq    turli    kasalliklar    kelib    chiqishi 
ham  o‘smoqda.