Z. M. Islomov, N. A. Muhamedov, F. A. Sindarova dinshunoslik akademik litseylar va kasb-hunar kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma toshkent «Niso Poligraf»

Daochilik.  Daochilik  mil.  av.  IV–III  asrlarda  Xitoyda  paydo 
bo‘lgan.
Daochilikning  ta’limoti  afsonaviy  Xitoy  donishmandi  Lao-
Szi  qalamiga  mansub  «Dao  Deszin»  kitobida  bayon  etilgan.  Bu 
kitob jumboqli aforizmlar, hikmatli so‘zlardan tuzilgan. Asarning 
asosiy tushunchasi dao (yo‘l)dir.
Lao-Szi  fikricha,  Yer  yuzida  4  ta  ulug‘lik  bor.  Bular  –  dao 
ulug‘, osmon ulug‘, yer ulug‘, podsho ulug‘.

---

30
Daochilik  dinida  uchta  xudo  –  Shan-Di,  Lao-Szi  hamda 

dunyoni  yaratuvchisi  Pant-Gu  boshchiligida  xudolar  panteoni 
shakllangan. Shan-Di – osmon xudosi bo‘lib, u imperatorlarning 
otasi hisoblangan.
Daochilik  dini  o‘z  ibodatxonalari,  muqaddas  kitoblari,  diniy 
xizmatni bajaruvchi ruhoniylariga ega.
V asr boshiga kelib, daochilik diniy ta’limoti va marosimlari 
rasmiylashtirilib, davlat diniga aylangan.
Daochilik  ta’limoti  shakllangan  paytda  ijobiy  xarakterga 
ega  edi.  Keyinchalik  u  o‘zining  ushbu  xususiyatlarini  yo‘qotdi. 
Qolaversa,  daochilik  eskilikni  qattiq  himoya  qiladigan,  ba’zi 
hollarda  tarkidunyochilikni  targ‘ib  etadigan  din  bo‘lgani  uchun 
ham bora-bora uning tarafdorlari kamayib borgan.