З. М. Бобур номли

Оёқларни парвариш қилиш системали равишда амалга оширилиши керак. Айниқса,оёқ кўп терлайдиган бўлса, уни эҳтиёт қилиш керак. Чунки тер оёқнинг шаклланишига, айрим жойларининг шамоллаши ва қадоқларга сабаб бўлади. Шунинг учун ҳар куни ётиш олдидин оёқни совунлаб ювиш, пайпоқларни ва пойабзални тез-тез алмаштириб туриш керак. Оёқда қуруқ қадоқ пайдо бўлганда, уларни қадоқ пластири ёки қадоқ кетказадиган суюқлик ёрдамида ўз вақтида йўқотиб туриш зарур.
Спортчиларнинг оёқ панжаларида гоҳо замбуруғли касаллик эпидермофития пайдо бўлади. Бу касаллик касал одамдан соғ одамга эпидормофитиян касаллигининг патоғен замбуруғи орқали юқтирилганда пайдо бўлади. Бунда асосан оёқ учидаги ва оёқ панжалари орасидаги терилар касалланади. Патоғен замбуруғ спорт залининг полида, кийим ечиладиган жойда, душхона ва бошқа жойларда бўлиши мумкин. Бегона кишининг пайпоғидан, оёқ кийимидан, сочиғидан ва бошқа буюмлардан фойдаланган вақтда ҳам эпидермофития юқиши мумкин. Касалликнинг дастлабки белгилари: Оёқ панжалари қичишади ва ачишиб оғрийди: тери пўст ташлайди: майда-майда пуфакчалар пайдо бўлиб, улардан сув чиқади ва тери ёрила бошлайди. Юқорида кўрсатилган белгилар пайдо бўлганда дарҳол шифокорга мурожаат қилиш керак ва мунтазам даволашни бошлаб юбориш керак. Эпидермофития олдини олиш мақсадида спортчи ҳар доим фқат ўз шахсий буюмларидан фойдаланиши-ўз пайпоғи, туалетда, душхонада резинадан тайёрланган индивидуал “шиппаклардан” фойдаланиш керак. Жамоат жойларда оёқни ювгандан кейин терининг бундай инфекцияларга чидамлилиги сусайиши, кир кийим, тери шилиниши, кир бўлган спорт жиҳозлари ва ускуналар сабаб бўлади.
Тиш ва оғиз бўшлиғини парвариш қилиш гигиеник нуқтаи назардан олганда зарур тадбирдир. Оғиз ҳидланганда ва тишлар оғриган бўлса-бу бамисоли турли инфекциялар учун дарвоза вазифасини бажаради ҳамда ошқозон-ичак тракти ишини бузилиш сабабларидан бири бўлади. Тиш ва оғиз бўшлиғини парвариш қилишнинг асосий қоидалари қуйидагилардан иборат. Ҳар куни эрталаб ва кечқурун уйқуга ётиш олдидан тишларни ташқи ва ички томонларини тиш пастаси билан 1-2 минут мобайнида яхшилаб ювиш лозим, унда тиш чўткаси милклардан тишга қараб юргизилади. Бунинг аксини қилмаслик керак. Овқатланиш вақтида иссиқ овқат билан совуқ овқатнинг тез-тез алмашиниши ҳам нотўғри.