Z. M. Bobur nomli andijon davlat universiteti jismoniy madaniyat fakulteti

Sog‘lomlashtirish vazifalariham tarbiya vazifalari kabihar bir darsdahal etilishi lozim. Jismoniy tarbiya darslarini to‘g‘ri uyushtirish va o‘tkazish tegishli kiyim bosh bilan shug‘ullanishni, mashg‘ulotlarning joylarida zaruriy sanitariya-gigiyenaholatini saqlash va rioya qilish, darslarni ochiqhavoda o‘tkazilishi, sog‘lomlashtirish vazifalarinihal etish imkoniyatini yaratadi.
Jismoniy tarbiya darsini tashkillash va o‘tkazishning usuliy asoslari
Jismoniy tarbiya darsining samarasi ko‘pincha o‘qituv-chining tuzgan rejasinihayotiyligi, shug‘ullanuvchilar faoliya-tini tashkillash uchun tanlagan usuliyati va uslublari mavjud ji’ozlar va sport anjomlaridan, texnik vositalardan, sport inshoatlaridan effektli foydalana olish, temperatura, iqlim sharoiti, o‘quvchilarning tayyorgarlgi, ularning yoshi, individual xususiyatlarinihisobga olib effektli foydalana olish bilan bog‘liq.
Darsning uyushtirilishining teominlanishi quyidagi-larni:
1) tibbiy va gigiyena sharoitini yaratish va unga rioya qilishni; 2) moddiy-texnik ji’atdan taominlashni; 3) darsda o‘quvchilar faoliyatini tashkillash usuliyatlarini to‘g‘ri tanlash orqali qo‘yilgan vazifani effektlihal qilishni nazarda tutadi.
Darsni o‘tkazishning tibbiy-gigiyenik sharoitini yaratish deganda jismoniy mashqlar bilan shug‘ullanish jarayonida yuzaga keladigan, sog‘lomlashtirish effektidan kelib chiqadigan bir butun kompleks tadbirlarni tushuniladi.
Shunga ko‘ra mashg‘ulotlarni o‘tkazish joyining qatiyyan belgilangan tibbiy-gigiyenik normalarga muvofiqligiga Eri-shish. Sport zali uchunhavo temperaturasi (eng maoquli) 14-16⁰S da ushlanishi. Tanaffuslarda ochiq maydonlarga suv sepilishi, sport zallari esa oynalari ochilib shamollatilishi. Aniqla-nishicha, inson o‘pkasida u tinch turganholdahavo ventilyatsiyasi almashishi minutiga 4 dan 6 l atrofida, yuqori intensivlikda bajarilayotgan mashqlarda (yugurish, sport o‘yinlari) organizm-nihavo yutishi 10 va undan ortiq darajadan oshishi mumkin. Shuning uchun mashg‘ulot joylarini tozahavo bilan taomin-lashning a’amiyati mu’im.
Ayniqsa, zaldagi ji’ozlar, anjomlar, matlar (gilamlar) polni tozaligi doimiy diqqat va eotiborni talab qiladi.har bir darsdan so‘ng zal polini xo‘llangan pol latta bilan namlangan latta bilan esa ji’ozlar, matlarni artib chiqish zaruriyati mavjud. Mashg‘ulotlar tugagandan so‘ng esa shug‘ul-lanilgan joy tozalovni talab qiladi. Chunki tozalanmagan zal shug‘ullanuvchi sog‘ligiga katta putr yetkazadi, tanani, sport formalarini kirlanishiga sabab bo‘ladi.