Z. M. Bobur nomidagi andijon davlat universiteti pedagogika kafedrasi

Nazorat uchun savollar: 
1.  Pedagogik nazokat va odobning talablari nimadan iborat? 
2.  Pedagogik takt deganda nimani tushunasiz? 
3.  O‘qituvchining darsdagi pedagogik takti qanday bo‘lishi kerak deb o‘ylaysiz? 
4.  O‘qituvchining taktsizligiga misollar keltiring. 
 
 
7 – MAVZU: PEDAGOGIK TEXNIKA HAQIDA TUSHUNCHA. PEDAGOGIK 
TEXNIKANI SHAKLLANTIRISH USULLARI 
 
Reja: 
1.Pedagogik texnikaning tuzilishi. 
2.Pedagogik texnikani qanday egallash kerak. 
3.Pedagogning mimik va pantomimik ifodasi. 
 

---

53 
 
Tayanch  tushunchalar:Pedagogik  texnika,  pedagogik  ta’sir,  nutq,  o‘z  ruhiy  holatini 
tartibga  sola  bilish,  verbal  va  noverbal  vositalar,  relaksatsiya,  to‘g‘ri  talaffo‘z,  mimika, 
pantomimika. 
 
 1.Pedagogik texnikaning tuzilishi. 
 Mutlaqo  to‘g‘ri  bo‘lgan  pedagogik  tadbirni  o‘rnatish  mumkin  emas.  Pedagogik  san’at 
vaziyat bilan bog‘liq. Bu erda har gal hamma narsa yangidan sodir bo‘lganday tuyuladi. Binobarin, 
kishi  o‘zining  har  bir  qadamini  oldindan  ko‘rishi,  rejalashtirishi  amalda  mumkin  bo‘lmaydi. 
Pedagogning  mehnati  behad  izlanishlardan  iborat.  Pedagogik  san’at  –  bu  qo‘l  bilan  tutib 
bo‘lmaydigan, faqat farosat bilan amalga oshiriladigan ishdir, degan taassurot tug‘iladi. 
Biz  mohir  pedagog  –  o‘qituvchilarning  muvaffaqiyat  bilan  ta’sir  usullaridan  foydalana 
olishini,  turli  amaliy  pedagogik  vazifalarni  mohirona  qo‘yishi  va  hal  etishini  ko‘ramiz.  Bunda 
maxsus  ko‘nikma  asosiy  rol  o‘ynaydi,  ya’ni:  o‘quvchilarni  bilish  faoliyatiga  jadal  jalb  etishi, 
savollar  qo‘ya  olishi,  jamoa  va  alohida  shaxs  bilan  muloqoti,  ko‘zatmalar  olib  borishi,  jamoani 
uyushtira  olishi,  o‘z  kayfiyatini,  ovozini,  mimika,  hatti-harakatlarini  boshqara  olishi  namoyon 
bo‘ladi. 
Ta’lim  –  tarbiya  san’atida  o‘zining  pedagogik  texnikasi,  o‘zining  “bir  qolipdagi”  mehnat 
madaniyati  borki,  ularni  bilib  olish  zarur.  Pedagogik  kadrlarni  tayyorlash  va  ularni  malakasini 
oshirishning  butun  sistemasi  ana  shunga  qaratilmog‘i  lozim.  Biroq,  hali  hech  kim  oliy  o‘quv 
yurtida  o‘qib  yoki  o‘qituvchilar  malakasini  oshirish  kursini  tamomlagandan  keyin  usta  pedagog 
bo‘lib  qolmagan.  Pedagog  mehnat  ustalari  maktabda  vujudga  keladi,  bolalar  bilan  muomalada 
tarbiyalanadi. 
Pedagogik  mahorat  fahm-farosat  va  bilimlarning,  chinakam  ilmli,  tarbiyadagi 
qiyinchiliklarni  engishga  qodir  bo‘lgan  nufo‘zli  rahbarlikning,  bolalar  qalbining  qandayligini  his 
qilish  qobiliyati,  ichki  dunyosi  nozik  va  zaif  bo‘lgan  bola  shaxsiga  mohirlik  bilan  avaylab 
yondashish,  donolik,  ijodiy  dadillik,  ilmiy  tahlil,  hayol,  fantaziyaga  bo‘lgan  qobiliyat 
mujassamidir. Pedagogik mahoratga pedagogik bilimlar, fahm-farosat  bilan bir qatorda pedagogik 
texnika sohasidagi  malakalar  ham kiradiki, ular  tarbiyaga ozroq kuch sarflab, ko‘proq natijalarga 
erishish imkonini beradi. 
Aynan  pedagogik  texnika  o‘qituvchining  ichki  tuyg‘ulari  va  tashqi    qiyofasi  uyg‘un 
bo‘lishiga  yordam  beradi.  Pedagogning  mahorati  uning  ichki  madaniyati  va  pedagogik  tashqi 
ma’nodorligida aks etadi.