Z. M. Bobur nomidagi andijon davlat universiteti magistratura bo‘limi

Mavzuning  dolzarbligi:    Fan  va  texnikaning  hozirgi  rivojlanish  sur’atlari  

ko`plab  yangi moddalar va texnologiyalar yaratilishini talab etadi. Shu munosabat 

bilan    tez  rivojlanayotgan  texnologik  jarayonlar  qatorida  lazer  texnologiyalari 

muhim  o`rin  egallaydi.  Yorug’likning  majburiy  nurlanishlar    jarayoni  orqali 

elektromagnit  to`lqinlar  hosil  qilish,  ularni  kuchaytirib  nur  dastasiga  aylantirish 

orqali  hosil  qilingan    lazer  nuri  ko`plab  amaliy  jarayonlarda  beqiyos  texnologik 

asbob  bo`lib  qolmoqda.  Shuning  uchun  lazerlarning  ishlash  prinsiplari  va 

xossalarini  chuqur  tahlil  qilish  orqali  ularning  qo`llanish  samaradorligini  oshirish 

dolzarb  muammolardan  biridir.  Ma’lumki,  lazerlar  moddalarning  xossalarini, 

ularning optik xususiyatlarini aniqlashda muhim ahamiyatga ega. Lazer nurlarining 

texnologik  imkoniyatlarini  uning  faqatgina  ilmiy-tadqiqot  ishlarida  emas,  balki 

prinspial  jihatdan  yangi  bo’lgan  lazer  sistemalar  qidirib  topishga,  yaratishga  olib 

keldi.  Bu  tadqiqotlar  natijasi  zamonaviy  lazerlar  ishlab  chiqarish  lazerlar  fizikasi 

va texnikasining rivoji mavjud qurilmalarni takomillashtirish va yangi turdagilarni 

yaratish  maqsadida  imkoniyatlari  kengroq  bo’lgan  moddalarni,  xususan 

yarimo’tkazgichlardan 

foydalanishni 

taqozo 

etmoqda. 

Ma’lumki, 

yarimo’tkazgichli moddalarni tarkibiy tuzilishlarini o’zgartirish orqali turli-tuman 

xususiyatlarga  ega  bo’lgan  elementar  va  murakkab  tarkibli  faol  moddalar  olish 

mumkin.  Shunday  xususiyatlari  tufayli,  ulardan  turli  xil  lazerlar  yaratish 

imkoniyatlarini o’rganish muhim ahamiyatga ega.