Z islomov, D. Rahimjonov, J. Najmiddinov

BUDDIZMLIK  BAǴDARLARÍ
Buddanıń  óliminen  soń  shákirtleri  arasında 
ajıralıw  júz  berdi. 
«Xinayana»  (sanskritshe — kishi  degershik)  jóne-
lisi  dástúriy  kózqaraslarǵa  boysınıwı  menen  birge 
DÓRETIWSHILIK  JUMÍS
Berilgen  tekstti  oqıń  hám  buddizmlik  táliymatınıń  tiykarı  haqqında 
pikir  bildiriń. 
Budda  pikirinshe,  insan  «Pancha  shila»  (sanskritshe — bes  násiyat)ǵa 
ámel  etiw,  adam  óltirmew,  urlıq,  jolınan  adaspaw,  ótirik  sóylemew,  más 
etiwshi  nárselerden  saqlanıw  kerek.
Ráwiyatlarda  aytılıwınsha,  Budda  óliminen  soń  onıń  denesi  otta  kúy-
dirilgen.  Buddanıń  shákirtlerinen  biri  usı  orınnan  Buddanıń  tisin  tawıp 
alǵan  hám  bul  tis  ibadatxanada  saqlanǵan.  «Buddanıń  tisi»,  iba-
datxananıń jer astında, gúmisten jasalǵan qońıraw ishinde altın ıdıslar-
da  saqlanadı.
Bodxisatva  —  
nirvanaǵa 
erisken,  biraq 
janlı  janzatlarǵa 
muhabbatı 
sebepli  onnan 
waz  keshken 
insan.

---

45
Budda  táliymatına  qatań  logikalıq  izbe-izlik  beriwge 
umtıldı.  Buddizmliktiń  dáslepki  baǵdarlarınan  biri, 
azatlıqqa  erisiwdıń  tar  jolı  bolǵan  xinayana  b.e.sh. 
I  ásirde  qáliplesken  bolıp,  onıń  tiykarǵı  qaǵıydaları 
«Tiripitaka»  da  bayan  etilgen.
«Xinayana»  da  «Budda  tisine  sıyınıw»,  muqáddes 
orınlardı  ziyaratlaw  usaǵan  dábdebeli  máresimler 
payda  bolǵan.  Buddizmliktiń  muqáddes  ornı  Shiri 
Lanka  bolıp,  bul  jerge  túrli  mámleketlerden  bud-
dizmlikke  ibadat  etiwshiler  keledi.  Shiri  Lankanıń 
dáslepki  paytaxtı  bolǵan  Kandi  qalasında  dúnyada 
belgili  «Buddanıń  tisi»  ibadatxanası  jaylasqan.