Z. D. Rasulova, Sh. H. Quliyeva, A. R. Jo‘rayev texnologiya fanini o‘qitish metodikasi

Innovatsiya
- (inglizcha innavation)-yangilik kiritish, yangilikdir. 
Innovotsion texnologiyalar
pedagogik jarayon hamda o‘qituvchi va talaba 
faoliyatiga yangilik, o‘zgarishlar kiritish bo‘lib, uni amalga oshirishda asosan 
interaktiv metodlardan to‘liq foydalaniladi. Interaktiv metodlar-bu jamoa bo‘lib 
fikrlash deb yuritiladi, ya‘ni pedagogik ta‘sir etish usullari bo‘lib ta‘lim 
mazmuninng tarkibiy qismi hisoblanadi
1
. Bu metodlarnig oziga xosligi shundaki, 
ular faqat pedagog va o‘quvchi-talabalarning birgalikda faoliyat ko‘rsatishi orqali 
amalga oshiriladi.
Innovatsion ta’lim 
(ingl. “innovation” - yangilik kiritish, ixtiro) – ta’lim 
oluvchida yangi g‘oya, me’yor, qoidalarni yaratish, o‘zga shaxslar tomonidan 
yaratilgan ilg‘or g‘oyalar, me‘yor, qoidalarni tabiiy qabul qilishga oid sifatlar, 
malakalarni shakllantirish imkoniyatini yaratadigan ta’limdir
1
. 

---

110 
Ta’lim innovatsiyalari 
– ta’lim sohasi yoki o‘quv jarayonida mavjud 
muammoni yangicha yondoshuv asosida yechish maqsadida qo‘llanilib, avvalgidan 
ancha samarali natijani kafolatlay oladigan shakl, metod va texnologiyalaridir. 
Ularning 
asosiy 
turlari: 
Faoliyat yo‘nalishiga ko‘ra, kiritilgan 
o‘zgarishlarning tavsifiga ko‘ra, o‘zgarishlarning ko‘lamiga ko‘ra, kelib chiqish 
manbaiga ko‘ra tashkil etiladi. 
Ta’lim tizimini boshqarishda qo‘llaniladigan innovatsiyalar 
- Radikal innovatsiyalar,
- modifikatsiyalangan innovatsiyalar 
- Kombinatsiyalangan innovatsiyalar 
- Tarmoq (lokal) innovatsiyalari 
- Tizim innovatsiyalari 
- Modul innovatsiyalari 
Quyidagilar innovatsiyalarning asosiy ko‘rinishlari sanaladi: 
- yangi g‘oyalar; 
- tizim yoki faoliyat yo‘nalishini o‘zgatirishga qaratilgan aniq maqsadlar; 
- noan’anaviy yondoshuvlar; 
- odatiy bo‘lmagan tashabbuslar; 
- ilg‘or ish uslublari. 
Ta’lim tizimida yoki o‘quv faoliyatida innovatsiyalarni qo‘llashda 
sarflangan mablag‘ va kuchdan imkon qadar eng yuqori natijani olish maqsadi
 
ko‘zlanadi. Innovatsiyalarning har qanday yangilikdan farqi shundaki, u 
boshqarish va nazorat qilishga imkon beradigan o‘zgaruvchan mexanizmga ega 
bo‘lishi zarur. Barcha sohalarda bo‘lgani kabi ta’limda ham “novatsiya”, 
“innovatsiya” hamda ularning mohiyatini ifodalovchi faoliyat to‘g‘risida so‘z 
yuritiladi.