‘z b e k ist 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

E F
yasovchi

---

bo‘yicha kesib, egri chiziqning 
3
nuqtasini hosil qiladi. 
4 va 8
nuqta- 
larni hosil qilish uchun silindr markazlari orqali o ‘tuvchi tekislik 
o ‘tkaziladi (chizmada bu tekislik ko‘rsatilmagan). 
5, 7 va 6
nuqtalami 
hosil qilish uchun 
P v a Q
lar kabi kesuvchi tekisliklar o ‘tkaziladi.
5.34-shaklda sferani uchburchakli prizma o‘yib o ‘tganda hosil 
bo‘ladigan kesishish egri chizig‘ini yasash usuli izometriyada berilgan 
О
markazdan o ‘tuvchi sferaning ekvatori va bosh meridianlari uning chora-

---

gini qirqib ko‘rsatishda xizmat qiladi. Sferani kesib o‘tuvchi uchbur- 
chakli prizma profilini sferaning 
V
tekisligiga parallel, ya’ni bosh meri­
dian tekisligida chizib olamiz. Prizmaning ostki asosi 
B C
sferani 
О
markazdan o‘tuvchi parallel orqali kesib o‘tadi. Sferaning ekvatorida 
prizmaning yon yoqlaridagi 
1 va 2
yasovchilari bilan kesishgan nuqtalar 
yotadi. Qolgan oraliq nuqtalami topish uchun ekvator va 
A
nuqta 
oralig‘ida 
O,, 0 3
markazlardan o ‘tuvchi sfera parallellarini chizib, priz­
maning yon yoqlaridagi 
3, 4, 5, 6
yasovchilari bilan tegishlicha ke- 
sishtirib topamiz. Masalan, 
0 2
markazdan chizilgan sfera paralleli bilan 
prizmaning 
3 va 4
nuqtalari orqali o‘tuvchi yasovchilari o‘zaro kesishib, 
K , M v a N
nuqtalami hosil qiladi.

---