‘z b e k ist 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

а) 
Ь)
4.54-shakl.
ko‘rsatiladi. Chiqarish elementi mazmuni 
bo‘yicha asosiy tasvirdan farq qilishi mum­
kin. Asosiy tasvir qirqim ko‘rinishida, 
chiqarish elementi esa ko‘rinish holatida 
(4.54-shakl, 
a)
yoki aksincha (4.54-shakl,
b) 
boiish i mumkin.
Ba’zi hollarda buyum shartli tasvirlani- 
shi mumkin. U vaqtda buyumning eng ke- 
rakli joyi kattalashtirib tasvirlanishi taqozo 
qilinadi. Shunda shu kerakli joy chiqarib 
tasvirlanadi (4.55-shakl).
Chiqarish elementi iloji boricha buyum tasvirining tegishli joyiga 
yaqinroq joylashtiriladi.
0 ‘z-o‘zini tekshirish uchun savollar
1. Markaziy va parallel proyeksiyalaming o‘zaro farqi nimada?
2. Ko‘rinishning proyeksiyadan farqini aytib bering.
3. Detal shakli qanday tahlil qilinadi?
/
С
J
U
•
/

---

4. Kesimning qirqimdan farqi nimada?
5. Nima asosida chizmada ko‘rinishlaming sonlari kamaytiriladi?
6. Qirqimlaming qanday turlari mavjud?
7. Ustiga qo‘yilgan kesim konturi qanday chiziqda tasvirlanadi?
M ashqlar
1. Model (detal)ning aslidan uchta proyeksiyasini chizing.
2. 0 ‘qituvchining ko‘rsatmasiga binoan detaining ikkita ko‘rinishiga 
binoan uchinchi ko‘rinishini aniqlang.
3. 4.56-shaklda bayon qilingan to‘rtta detaining ko‘rinishlaridan foy­
dalanib, ulami bitta ko‘rinishda tasvirlang.
Test
Detaining bosh ko‘rinishidagi qirqimi qaysi proyeksiyalar tekisligida 
tasvirlanadi?
А. Я da. B. 
W da.
С. 
V da.
D. P d a.

---

V bob. AKSONOMETRIK PROYEKSIYALAR
( 0 ‘z DSt 2.317:2003)