‘z b e k ist 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

b),

---

J t
K #l
Y
_ J
а)
4.52-shakl.
b)
4.53-shakl.
ulami soddalashtirib, aylana yoyida tasvirlash mumkin. Ba’zi hollarda 
bu o‘tish chiziqlari ko‘rsatilmasligi ham mumkin (4.48-shakl, 
d);
- detal tasvirida tekis yuzalar ingichka kesuvchi chiziqlar (diagonal- 
lar) bilan 4.49- shakl, 
a
va 
b
dagidek ko‘rsatiladi;
- tishli g ‘ildirak, shkivlar va shunga o‘xshash detallar gupchagidagi 
teshiklami, shponka pazalarini ko‘rsatish kifoya (4.50-shakl, 
a
va 
b
);
- qovurg‘alar ko‘ndalang qirqimga tushsa, kesilgan joy shtrixlanadi 
(4.51-shakldagi 
A-A
qirqim). Detallarda uchraydigan mustahkamlik 
qovurg‘alari bo‘ylama qirqimga tushsa, kesilgan joy shtrixlanmaydi 
(4.51-shakl). Qovurg‘ada biror teshik mavjud bo‘lsa, u teshik umumiy 
qirqim bilan bir qatorda mahalliy qirqim orqali ko‘rsatiladi (4.52-shakl);
- detallardagi to‘rsimon va chiziqli riflangan yuzalaming bir qismini 
tasvirlash mumkin (4.53- shakl, 
a
va 
b
).
Chizmalarda chiqarish elementlari. 
Barcha chizmalar uchun tan- 
langan masshtabda chizma bajarilganda jismning biror qismi juda kichik 
va soddalashtirib tasvirlansa, uning shaklini to‘la ko‘rsatish maqsadida 
chizmalarda chiqarish elementlaridan foydalaniladi.
Detaining biror qismini alohida kattalashtirib tasvirlangan chizma 
chiqarish elementi hisoblanib, unda o‘lchamlari, boshqa ma’lumotlar va 
tushuntirishlar beriladi (4.54 va 4.55-shakllar). Bu chiqarish elementlari 
kattalashtirilib chiziladi va ingichka tutash chiziq bilan chegaralanadi.
Chiqarish elementini chizishda uning asosiy tasvirdagi teshikli joyi 
ingichka tutash chiziqda aylana chiziladi va chiqarish chizig‘ining tok- 
chasida rim raqamida belgilanadi. Chiqarish elementlarining tepasida te- 
gishli rim raqami va uning ostida tasvir qanday masshtabda chizilganligi

---