‘z b e k ist 0n r espublik asio liy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Hindiston tarixining tarixiy davrlari. 
M aTum ki. boshqa 
sharq m am lakatlarining tarixi m uayyan davrlarga b o ‘lib o ‘rganil- 
gani kabi qadim gi H indiston xalqlari tarixi ham davrlarga bo"lib 
o'rganiladi. Tarixchi, arxeolog olim lar Janubiy Osiyo, xususan 
H indiston tarixini quyidagi davrlarga b o 'lib o'rganishini tavsiya 
etishadi.
1. Eng qadim gi H ind sivilizatsiyasi davri, bu davr m.av. XXIII
- XVIII asrlar orasidagi davrni o ‘z ichiga oladi. Bu davr orasida 
H indistonda ilk davlatlar tashkil topadi.
2. Bu davr m.av. II m ingyillikni o ‘z ichiga olib, hududda hind 
yevropa qabilalarining - oriylam ing paydo b o 'lish davriga to 'g 'ri 
keladi. M.av. II m ingyillikning oxiri va m. av. I m ingyillikning ora- 
lig'idagi Elindiston m uqaddas diniy kitoblar - “vedalar”ning paydo 
b o iis h i tarixiy davridir.
Shuni aytish kerakki, tarixchi olim lar ikki bosqichga b o 'lib
o'rganishni tavsiya etadilar. U ning birinchi ilk bosqichi m. av.
X III-IX asrlarni o ‘z ichiga oladi. Bu ilk bosqichga oriy qabilalari 
shimoliy H indiston b o ‘ylab tarqaladi. U ning so 'ng gi bosqichi m. 
av. V III—V I asrlar orasidagi davr b o 'lib , shim oliy H indiston, xusu­
san, Gang vohasida ijtim oiy va siyosiy o ‘zgarishlar va shuningdek, 
hududda bir qancha katta-kichik davlatlarning tashkil topishi bilan 
belgilanadi.
3. Janubiy Osiyo tarixidagi “B udda davri” nom i bilan m ashhur 
b o ‘lgan davr m.av. V—III asrlar orasidagi davrni o"z ichiga oladi. 
«B udda davri» m am lakatda budda dinining kelib chiqishi va tarqa­
lishi bilan belgilanadi. Ijtim oiy-iqtisodiy va siyosiy tarix nuqtavi 
nazaridan qaralsa bu davr yirik davrlashtirishning v a shaharlashti- 
rishning va hatto M auriya kabi um um hind davlatining barpo b o 'li- 
shi bilan belgilanadi.
264

---

4. 
Bu davr m.av. II-m ilodiy V asr o ra lig id a g i davm i o ‘z ichiga 
oladi. B u davr H indiston tarixidagi “klassik davr” hisoblanadi. Bu 
davr m am lakatdagi turli ijtimoiy, iqtisodiy tuzum dagi davlatlar va 
Janubiy O siyodagi m adaniy yuksalish bilan xarakterlanadi.