‘z b e k is t n r e spu b L ik a si o L iy va ‘r t a maxsus

1 - rasm. Moddiy oqimni ishlab chiqaruvchi
 
Iste’molchiga yetkazib berish  variantlari (logis “

---

Logistika kanali - moddiy oqimlarni  faqat  ishlab chiqaruvchidan 
iste’molchiga  yetkazib  berish  uchastkalarinigina  qamrab  olgan 
majmua.  Masalan, - rasmda tovarlar  ishlab  chiqaruvchidan markaziy 
omborga,  undan  belgilangan  stansiya  orqali  (Logistik  kanal) 
iste’molchiga yetkazib berilishi mumkin.
Logistik  kanalning  uzunligi-  ishlab  chiqaruvchi  va  iste’molchi 
o ‘rtasidagi orliq zvenolarning miqdori.
Logistik  kanalning  kengligi-  tovar  taqsimotining  har  bir 
darajasidagi oraliq  zvenolarning soni.
Logistik  tarmoq  -  logistik  tizimning  material  va  ta’minlovchi 
oqimlar bo‘yicha o ‘zaro bog‘lovchi zvenolar to ‘plamidir (1- rasm).
Logistik  tarmoq  oddiy,  murakkabligi  o ‘rtacha,  murakkab  va 
juda murakkab bo‘lishi mumkin.
Oddiy  logistik  tarmoq  bitta  korxona  ichida  tashkil  etilishi  yoki 
bir  hududda  joylashgan  ikkita  korxona  o ‘rtasida  tashkil  etilishi 
mumkin.  Bunday  tarmoqda  vositachilar  ishtirok  etmaydi.  Ikkita 
korxona  bir  birini  to ‘g ‘ridan  to ‘g ‘ri  ta ’minlash  bo‘yicha  shartlashib 
oladi.
Murkkabligi  o ‘rtacha  bo‘lgan  logistik tarmoq.  Bunday tarm oq­
da bitta vositachi  ishtirok etadi.
Murakkab  logistik  tarmoq.  Bunday  tarmoqda  sotuvchida  va 
xaridorda  ham  vositachi  bor  bo‘ladi,  vositachilar  mavjud  birjada 
birgalikda harakat qiladilar.
Juda  murakkab  logistik  tarmoq.  Bunday  tarmoqda  juda  ko‘p 
vositachilar turli  soha vakillari  bo‘lishi  mumkin.  Mas  alan, transport 
korxonalari  vakillari,  ortish-tushirish  ishlarini  bajaruvchilar,  ekspe- 
ditsiya organlari va boshqalar.
Logistika fan sifatida quyidagi masalalami q o ‘yadi va yechadi:
-  talabni  prognoz  qilish  va  uning  asosida  zahira  miqdorini 
rejalashtirish;
- zarur bo‘lgan  ishlab  chiqarish va transport quvvatini aniqlash;
-  moddiy  oqimlarni  optimal  boshqarish  asosida  tayyor 
mahsulotlami taqsimlashning ilmiy asoslarini  ishlab chiqish; 
#
-  ishlab  chiqarish  va  iste’mol  qiluvchi  punktlarda  ortish 
jarayonlarini  va  transport-ombor  operatsiyalarini  boshqarishning 
ilmiy asoslarini ishlab chiqish;
18

---

-  logistik  tizimlar  faoliyatining  har  xil  matematik  modellarini 
ishlab chiqish;
- ta ’miniash,  ishlab chiqarish, tahlil qilish;
-  tayyor  raahsulotlarni  sotish  va jo 'n atish  ishlarini  birgalikda 
hal qilishning kompleks rejalashtirish  usuilarini ishlab chiqish.
Bu  masalalardan  ko‘rinib  turibdiki,  logistikani  ishlab  chiqarish 
va  muomala  sohasida  moddiy  oqimlarni  boshqarish  bo‘yicha 
xo‘jalik faoliyatini  yo‘naltiruvchi fan deb qarash ham mumkin ekan.
Moddiy  oqimlarni 
logistikaning  asosiy  obyekti 
sifatida 
birlamchi  hom  ashyodan  to  iste’molchiga  mahsulot  ko‘rinishida 
yetib borgunicha bo‘lgan jarayonni ko‘rib chiqaylik (2-rasm).
- i
r-^
—
“ 7
Xonubva
l-ishlab
2-ishlab
n-ishlab
Taqsimlash
Iste'molchi
chiqarish
chiqarish
chiqarish
markaa
Г