‘z b e k I s t n r e s p u b L ik a s I o L iy V a ‘ r t a m a X s u s t a 'l im V a z ir L ig I

H A L Q A L A R SONINI O R T TIR ISH VA
K A M A Y T IR ISH USULLARI
Halqalar sonini oittirish va kamaytirish usullari bir necha xil b o ’lib, 
ular t o ’qilayotgan 
polotnoning kengligini o ’zgartirish 
maqsadida, 
shuningdek, turli tuman choklar 
to ’qishda q o ’llaniladi. K o ’pgina 
kiyimlarning pastki qismi, yeng uchlari, goho bel qismida halqalar soni 
gavdaga yopishib turadigan qilib teriladi va ko'pincha rezina chokida 
t o ’qiladi, rezinadan so ’ng asosiy chokka otilishdan avval halqalar sonini 
butun kenglik bo'yicha tekis taqsimlab halqa ko’paytirib olinadi. Bunda 
quyidagi halqalar sonini orttirish usullaridan biri q o ’llaniladi.
1 - usul. 
Bitta halqadan ikkita halqa to'qish usuli bo'lib, uni bir 
necha xil bajarish mumkin.
1 
ta 
halqadan 
2 
ta o ’ng to ’qish usuli 
(61- rasm, a). O ’ng spitsa 
uchi bilan chap spitsadagi halqaning old devorchasi orqali o ’ng to ’qiladi, 
halqani chap spitsaga k o ’chirmay turib, orqa devorcha orqali yana bitta 
o 'n g halqa to ’qiladi. S o ’ngra chap spitsadagi t o ’qilib (2 ta o ’ng 
t o ’qilgan) bo'lingan halqa tushirib yuboriladi.
л j 
i 
• i
*» и * , - 
Л T, ■
■
■
4
Ч У * ' > SM *:#>■>
60-rasm. Qo ’shaloq
qamrovchi halqadan hosil
49

---

61-rasm. Bitta halqadan ikkita halqa to 'qish
1 ta halqadan 1 ta o ’ng, 1 ta ters to ’qish usuli 
( 6 1-rasm, b). 
O ’ng spitsa uchi bilan chap spitsadagi halqaning old devorchasi orqali 1 
ta o ’ng to ’qiladi va aynan shu devorcha orqali yana 1 ta ters halqa 
t o ’qiladi.
1 ta halqadan 2 ta ters to ’qish usuli. 
B unda o 'n g spitsa uchi bilan 
chap spitsadagi halqaning orqa devorchasi orqali s o ’ng, old devorchasi 
orqali ters t o ’qiladi.
2 -
usul. 
Ikki halqa oralig’idan yangi halqa hosil qilish usuli (62- 
rasm). Ikki halqa orasidagi o 'tilm a o 'n g spitsa uchi bilan k o ’tarilib, chap 
spitsaga kiydiriladi va orqa devorchasi o ’rqali o 'n g to'qiladi.
62-rasm. Ikki halo a oralie'idan van pi halaa hosil ailish
3 
-
usul. 
Xomaki halqa yordamida halqalar sonini ortirish usuli 
(63-rasm). Bu usulda to ’qilish orasida olingan har bir xomaki halqa 
hisobiga 1 tadan halqaga ko’payadi va bu halqa keyingi qatorda ters 
to'qiladi. K o ’pincha homakini ters olish usulidan foydalaniladi, chunki 
bunda to ’qim ada teshiklar hosil bo'lmaydi.
50

---

63-rcism. Xomaki halqa yordamida halqalar sonini ortirish
4 - usul. 
Oldingi qator halqasidan yangi halqa hosil qilish usulidir (64- 
rasm). Bu usulda o 'n g spitsaning uchi 
chap spitsadagi to ’qilish navbati kelgan 
halqaning 
tagidagi 
ya’ni 
oldingi 
qatoridagi halqasidan o ’tilib, yangi o ’ng 
halqa tortib chiqiladi.
5 - usul. 
Bitta halqadan toq sonli 
halqalar to ’qish usulida o ’ng spitsa uchi 
bilan chap spitsadagi halqaning old 
devorchasi orqali bitta o ’ng to ’qiladi, 
so 'n g bitta ters, va yana bitta o 'n g
to ’qiladi (65-b rasm). Yoki halqani orqa devorchasi orqali 1 ta o ’ng, old 
devordan 1 ta o ’ng va yana orqa devordan 1 ta o ’ng