Yuristning nutq

1 0 ‘zbekiston Respublikasi Bosh prokurorining amaldagi buyruqlari,
ko‘rsatmalari, nizom vayo‘riqnomalarito‘plami. T.: 1 999,185-186-betlar.
125

---

bo‘ladi. Bu, axir, o'tmishga, sho'rolar davriga xos bo‘lgan 
axloqiy tubanlik asorati emasmi? Davlat muassasalari, birinchi 
navbatda, prokuratura xodimlari bir haqiqatni qulog‘iga quyib 
olsinki, ular ham mana shu xalqning bir qismi, hech kimdan, 
oddiy odamlardan ortiq joyi yo‘q. Prokuratura xodimlari ulami 
nazorat qilishi emas, balki ularga xizmat qilishi kerak”1 degan 
gaplariga huquqni muhofaza qilish idoralari xodimlari to‘liq 
amal qilishlari shart.
Prokuror sud jarayonida ayblov nutqini ifodalar ekan, 
o‘ta madaniyatli ekanligini namoyish eta olishi lozim. Har 
qanday sharoitda ham taraflardan birontasiga do‘q-po‘pisa 
qilishga haqli emas. Garchand sudlanuvchi retsidiv jinoyatchi 
bo£lsa ham, uni kamsitish, masxaralash, unga nisbatan kesatiq, 
qochirim so‘zlarni aslo ishlatmasligi lozim. Shaxsiyatga 
tegadigan so‘zlardan saqlanish zarur. Prokuror degani 
odamlar nazdida davlat odami, davlat ramzi hisoblanadi. 
Prokuroming asosiy quroli qonun va uni ifodalovchi so‘z 
ekanligini unutmaslik kerak. Bas shunday ekan, prokuror sud 
jarayonida davlat ayblovchisi sifatida ishtirok etganda, o‘z 
nutqini chiroyli, jozibali, mantiqan izchil, aniq va tiniq, 
zarur o‘rinlarda rasmiylik ma’nosiga urg‘u berib ifodalasa uning 
nufuzi, obro‘-e’tibori yanada oshadi, martabasi yuqorilab 
ketaveradi.
Prokuror ayblov nutqida u yoki bu jinoyatni fosh qilar 
ekan, fikmi faqat ayblov doirasida emas, balki bir vaqtning 
o‘zida huquqiy madaniyat taig‘ibotchisi ekanligini ham ko‘rsata 
olishi maqsadga muvofiqdir. Ya’ni jinoyatning kelib chiqishi 
va sodir bo‘lish sabablari haqida batafsil ma’lumot berish 
bilan birga, uning old in i olish borasidagi filçr va 
mulohazalarini bildira olishi ham uning nutqini yanada jonli 
chiqishiga, sifatli takomil topishiga sabab bo‘ladi. Prokuror 
o‘z nutqida jinoyatning kelib chiqish sabablarini tahlil qilish