383
shinchidan
, O‘zb kiston xalqaro normalarning milliy qonunchilikdan
ustunligini tan oladi, xalqaro-huquqiy standartlarni hurmat qiladi
226
.
O‘zb kiston R spublikasi Konstitutsiyasining 17-moddasida “O‘zb kiston
spublikasi xalqaro munosabatlarning to‘la huquqli suby ktidir”, d b ko‘rsatib
qo‘yilishi, shuningd k, ushbu moddaning ikkinchi qismida “R spublika
davlatning, xalqning oliy manfaatlari, farovonligi va xavfsizligini ta’minlash
maqsadida ittifoqlar tuzishi, hamdo‘stliklarga va boshqa davlatlararo tuzilmalarga
kirishi va ulardan ajralib chiqishi mumkin”,
227
d gan qoida mustahkamlab
qo‘yilgan.
Shuningd k, 2012-yilda qabul qilingan O‘zb kiston R spublikasining
“O‘zb kiston R spublikasining tashqi siyosiy faoliyat kons psiyasi to‘g‘risida”gi
Qonuniga muvofiq, “O‘zb kiston R spublikasi davlatning, xalqning oliy
manfaatlari, uning farovonligi va xavfsizligiga, mamlakatni mod rnizatsiya qilish
ustuvor yo‘nalishlariga, amaldagi milliy qonunchilik hamda qabul qilingana
xalqaro majburiyatlarga amal qilgan holda ittifoqlar tuzish, hamdo‘stliklarga va
boshqa davlatlararo tuzilmalarga kirish, shuningd k ulardan chiqish huquqini
o‘zida saqlab qoladi”.
Mazkur qoidalar O‘zb kistonni xalqaro huquqning boshqa suby ktlari bilan
ko‘p tomonlama va ikki tomonlam hamkorlik aloqalarini olib borishga, xususan,
nufuzli xalqaro tashkilotlarga to‘la huquqli a’zo bo‘lib kirishi hamda uning xalqaro
xamjamiyat tomonidan har tomonlama tan olinishi va xalqaro siyosiy, iqtisodiy va
madaniy aloqalarga, shu jumladan, bola huquqlari sohasida ham hamkorlik
aloqalari olib borishi uchun huquqiy zamin yaratdi.
O‘zb kiston R spublikasining xalqaro hamkorligi boshqa sohalar kabi, bola
huquqlari sohasida ham quyidagi yo‘nalishlarda olib borilmoqda:
birinchidan,
mamlakatning xalqaro huquqning boshqa suby ktlari bilan bola
huquqlari bo‘yicha xalqaro shartnomaviy huquqiy munosabatlarga kirishi orqali;
226
O‘zb kiston R spublikasining Konstitutsiyasiga sharh. -T.: O‘zb kiston, 2001. –B.67-68
227
O‘zb kiston R spublikasi Konstitutsiyasi. -Toshk nt: O‘zb kiston, 2014. -B.8
384
ikkinchidan,
mamlakatning xalqaro tashkilotlar va xalqaro huquqning
boshqa suby ktlari bilan o‘zaro manfaatli hamkorligi orqali.
Mustaqillikka erishganidan boshlab, O‘zb kiston turli sohalarda xalqaro
huquqning boshqa suby ktlari bilann 5000dan ziyod ko‘p tomonlama va ikki
tomonlama shartnomalar va bitimlar tuzgan. Bu hujjatlarning 70dan ortig‘i inson
huquqlariga oid muhim xalqaro konv nsiyalar va shartnomalarni tashkil etadi.
Mazkur hujjatlarning aksariyati bola huquqlari va erkinliklari hamda qonuniy
manfaatlariga ham taalluqlidir.
Mamlakatimiz, hozirgi kunda, shuningd k, 50 dan ortiq turli xalqaro
tashkilotlar bilan hamkorlik olib bormoqda. O‘zb kiston BMT va YUNESKO,
JSST, YUNISEF kabi uning ixtisoslashgan tashkilotlari va organlari, YeXHT,
MDH, ShHT kabi, tashkilotlarga nafaqat a’zo bo‘ldi, balki, ular bilan o‘zaro
foydali hamkorlik aloqalarini ham olib bormoqda. Bunday tashkilotlar orasida,
BMT, uning ixtisoslashgan muassasalari, YUNISEF, kabi xalqaro tashkilotlar va
xalqaro jamg‘armalarga alohida to‘xtalib o‘tish joizdir. Mazkur tashkilotlarning
asosiy faoliyati bola huquqlarini himoya qilish bilan bog‘liq bo‘lib, ular tomonidan
O‘zb kistonda qator loyihalar, dasturlar va boshqa tadbirlar amalga oshirib
linmoqda.
Do'stlaringiz bilan baham: