Yuristlar malakasini oshirish markazi jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti

Ta’lim tizimi va vijdon erkinligi.

 Fuqarolik va siyosiy huquqlar

to‘g‘risidagi xalqaro paktning 18 moddasining 4-bandiga binoan, ota-onalar o‘z

bolalarining o‘z shaxsiy e’tiqodiga muvofiq diniy va ahloqiy tarbiyalash huquqiga

ega.

Bola huquqlari to‘g‘risidagi konv nsiya bolaga o‘z ihtiyoriga qarab din va

etika mashg‘ulotlariga qatnash yoki qatnamaslik huquqini b radi, ota-onalar esa

bolaning imkoniyatlariga qarab faqat yo‘nalish b rishlari mumkin. Masalan, 17

yoshli bola bunday darslarga qatnashishni o‘zi xal ishi mumkin bo‘lsa, 7 yoshli

bola haqida so‘z k tganda, bu masala ota-ona tomonidan hal etiladi.

Bunga qo‘shimcha tariqasida, diniy ta’lim faqat bitta din bo‘yicha ma’lumot

rilmasligi k rak, diniy ta’lim b rganda boshqa dinlarga oid ma’lumotlarni ham

rilishi lozim.

“Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to‘g‘risida”gi Qonuning 7-moddasiga

binoan, O‘zb kiston R spublikasida ta’lim tizimi dindan ajratilgan. Ta’lim

tizimining o‘quv dasturlariga diniy fanlar kiritilishiga yo‘l qo‘yilmaydi.

---

267

O‘zb kiston R spublikasi fuqarolarining dunyoviy ta’lim olish huquqi

ularning dinga bo‘lgan munosabatidan qat’i nazar ta’minlanadi.

Ch klovlar.

“Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to‘g‘risida”gi O‘zb kiston

spublikasi Qonunining 3-moddasi 4-qismiga binoan, dinga e’tiqod qilish yoki

o‘zga e’tiqodlar erkinligi milliy xavfsizlikni va jamoat tartibini, boshqa

fuqarolarning hayoti, salomatligi, axloqi, huquqi va erkinliklarini ta’minlash uchun

zarur bo‘lgan darajadagina ch klanishi mumkin.

So‘z erkinligi.

So‘z erkinligininng qadri shundaki, ommaviy baxs-

mulohazalar boshqa ijtimoiy maqsadlarga erishish uchun foydali vosita

hisoblanadi. Bundan tashqari, shaxsiy fikrini bildirish har bir inson uchun

ahamiyatli.

Xalqaro standartlarda so‘z erkinligi bayon etilmagan. Uning o‘rniga

har

qanday turdagi axborotni, ch garasidan qat’iy nazar, og‘zaki, yozma yoki bosma

shaklda olish va b rish huquqi aks etilgan (Bola huquqlari to‘g‘risidagi

konv nsiyaning 13-moddasi hamda Inson huquqlari umumjahon d klaratsiyasining

19-moddasi).

O‘zb kiston R spublikasi Konstitutsiyasining 29-moddasida har kimga so‘z

erkinligini kafolatlaydi. “Axborot erkinligi prinsiplari va kafolatlari to‘g‘risida”gi

Qonunning 8-moddasiga binoan, davlat har kimning axborotni izlash, olish,

kshirish, tarqatish, undan foydalanish va uni saqlash huquqini himoya qiladi