Yuk va tijorat ishlarini boshqarish

10.2-jadval
Variantlar bo‘yicha topshiriqlar

№	Jo‘natuvchi stansiya	Tayinlangan stansiya	Yukning
			nomi	vazni, kg
1	Ахангаран	Зиевуддин	Цемент	55490
2	Навои	Сергели	Аммофос	54300
3	Барраж	Карши	Суперфосфат двойной	62300
4	Кашкадарья	Ангрен	Пшеница	56700
5	Ахангаран	Зарафшан	Цемент	65400
6	Навои	Тойтепа	Аммофос	64300
7	Барраж	Самарканд	Суперфосфат двойной	63400
8	Кашкадарья	Ахангаран	Пшеница	67800
9	Кучлук	Камши	Рожь	55800
10	Ахангаран	Мубарек	Цемент	64200
11	Навои	Танхоз	Аммофос	63600
12	Барраж	Гузор	Суперфосфат двойной	59900
13	Кашкадарья	Гулустон	Пшеница	62500
14	Янгиер	Зиевуддин	Рожь	53200
15	Ахангаран	Кызылтепа	Цемент	67500
16	Навои	Чиноз	Аммофос	65800
17	Барраж	Джамбай	Суперфосфат двойной	58700
18	Кашкадарья	Ташкент-Товарный	Пшеница	54700
19	Карши	Ташкент-Товарный	Рожь	53700
20	Ахангаран	Нишан	Цемент	65700
21	Навои	Пахта	Аммофос	63200
22	Барраж	Танхоз	Суперфосфат двойной	61400
23	Кашкадарья	Ахангаран	Пшеница	53400
24	Дашт	Ташкент-Товарный	Рожь	51700
25	Ахангаран	Мубарек	Цемент	67300
26	Навои	Ялангач	Аммофос	65400
27	Барраж	Джаркурган	Суперфосфат двойной	63250
28	Кашкадарья	Кадырья	Пшеница	54750
29	Куюмазар	Ахангаран	Рожь	56700
30	Ахангаран	Джмбай	Цемент	67800

10.3-jadval
Asosiy tur ixtisoslashtirilgan vagonlarning texnik tavsifnomasi

Vagon turi	Vagon modeli	no‘q dona	Gyuk ton	qt ton	La mm	Bm mm	Hm mm	Vk m^3	Tuynuklar soni, dona
									Yukl.	Tush.
Sement tashuvchi	19-758	4	72	19,5	11920	3278	4405	60	4	4
	11-715	4	62	22	12220	3042	4003	55	4	4
Don tashuvchi	19-756	4	76,5	23,5	14720	3280	4873	111	4	6
	19753	4	70	23	14720	3240	4565	94	4	6
Mineral o‘g‘it tashuvchi	19-X051	4	64	20	12090	3270	4177	57	2	2
	19-X052	4	64	20,5	12000	3238	4177	58	2	2

10.3-jadvalda:
n_o‘q - vagonning o‘qlari soni, dona;
G_yuk - vagonning yuk ko‘tarishi, t;
q_t - vagonning massasi (tarasi), t;
L_a - avtoulagichning ilashish o‘qlari bo‘yicha vagonning uzunligi, mm;
B_m - vagonning maksimal eni, mm;
H_m - relsning yuqori kallagi sathidan vagonning maksimal
balandligi;
V_k - vagon kuzovining hajmi, m³;
11-laboratoriya ishi


Sisternalarda quyma tashiladigan yuklar uchun
kira haqlarini aniqlash


Laboratoriya ishini bajarishdan maqsad: Talabalarga sisternalarda quyma tashiladigan yuklar uchun kira haqlarini aniqlashni o‘rgatish va ko‘nikmalarini shakllantirish.
Sisternalarda quyma tashiladigan yuklarga kira haqlarini aniqlash uchun:
a) №4 tarif qo‘llanmasidan jo‘natuvchi stansiyadan tayinlangan stansiyagacha bo‘lgan tarif masofa aniqlanadi;
b) yukni vazni butunlanadi;
v) Sisternalarda quyma tashiladigan yuklar uchun kira haqlarini aniqlashni 11.1-jadvalda keltirilgan tarif sxemalari bo‘yicha aniqlanadi.
11.1-jadval

№	Yuklarni turlari	Vagonlar
		Temir yo‘lining umum.parki	Xususiy yoki ijara
		Tarif sxemasi nomeri
1	Neft va neft mahsulotlari (20100, 21100 – 21500, 22100 - 22500 poz.) – gazli barqaror benzin (226021), gazli kondensat (226106)	19	20
2	Suyuqlantirilgan gazlar (22600, 48800 poz.) gazli barqaror benzindan (226021), gazli kondensatdan (226106) tashqari. Uglevodorodlar (71000)	21	22

g) sisternalarda vagonlab tashiladigan quyma yuklarni kira haqlari tashish masofasi uchun tegishli tarif sxemasidagi 1 tonnadan to‘lov stavkasini sisternadagi yukni vazniga ko‘paytirish yo‘li bilan aniqlanadi (suyuqlantirilgan gazlardan – 22600, 48800 pozitsiyalardan tashqari);

d) sisternadagi suyuqlantirilgan gazlar – 22600, 48800 pozitsiyalar uchun kira haqlari, sisternadagi yukni vazniga undiriladi, ammo 22 t dan kamiga emas;
ye) 11.1-jadvallardagi tarif sxemalari uchun to‘lov stavkalari 1 tonnaga keltirilgan, sisternadagi yukka kira haqlari aniqlash uchun tegishli masofalar uchun keltirilgan to‘lov stavkalarini yukni vazniga ko‘paytiriladi.
11.1-misol: Караулбазар stansiyasidan Кучлук stansiyasigacha 15-869 modelli to‘rt o‘qli sisternada 59250 kg “Бензин автомобильный АИ-93” tashish kira haqi aniqlansin.
Yechish:
a) №4 Tarif qo‘llanmasining 2-kitobi, I bo‘limini “Temir yo‘l stansiyalarning alfavit ro‘yxati” [3] dan Караулбазар va Кучлук stansiyalarini qidirib topamiz:
St. Караулбазар: Uzbek.; Страница 395; Строка 2; Buxara I - 38,
Кашкадарья - 107; 730303.
St. Кучлук: Uzbek.; Страница 393; Строка52; Ташкент-Товарный - 40,
Хаваст - 177; Kod 723307.
Harakat yo‘nalishi bo‘yicha jo‘natuvchi stansiya joylashgan uchastkadan chiquvchi tranzit punktini va tayinlangan stansiya joylashgan uchastkaga kiruvchi tranzit punktini aniqlash uchun ularning orasidagi masofa 4 marotaba aniqlanadi va eng kam masofaga ega bo‘lgan chiquvchi tranzit punkti va kiruvchi tranzit punkti deb qabul qilinadi.
№4 Tarif qo‘llanmasining 3-kitobi [4] ni “O‘zbekiston temir yo‘llari tranzit punktlari tarif masofalari” jadvalidan quyidagi tranzit punktlar orasidagi tarif masofalarini aniqlaymiz:
Buxara I – Ташкент-тов. = 610 km;
Buxara I – Хаваст = 451 km;
Кашкадарья – Ташкент-тов. = 506 km;
Кашкадарья – Хаваст = 347 km – min.
Shunday qilib harakat yo‘nalishi bo‘yicha: Кашкадарья – chiquvchi tranzit punkti; Хаваст – kiruvchi tranzit punkti.
Stansiyalar orasidagi masofalar:
Караулбазар – Кашкадарья = 107 km;
Кашкадарья – Хаваст = 347 km;
Хаваст – Кучлук = 177 km.
Караулбазар stansiyasidan Кучлук stansiyasigacha bo‘lgan tarif masofa: ℓ_tar. = 107 + 347 + 177 = 631 km.
b) yuk vaznini butunlaymiz – 59 t;
v) tashish kira haqi №19 tarif sxemasi bo‘yicha 631 km tarif masofasiga 297 984 so‘m, uni 59 tonnaga ko‘paytiramiz297 984 x 59 = 17 581 056 so‘m. Natijani 0,5500 koeffitsientiga (mahalliy qatnovlar uchun maxsus chegirma, Ангрен-ПОП ga bu koeffitsient 0.6548 ga teng, Тошгузар-Бойсун-Кумкурган ga esa bu koeffitsient 0,5787 ga teng) ko‘paytiramiz, va jami summadan 15 % miqdorida qo‘shilgan qiymat solig‘i undiriladi.
Shunday qilib jami tashish kira haqi:
17 581 056 31 x 0,5500 = 9 669 580.8 + 9 669 580.8 x 0,15 = 11 120 017.92 so‘m.
Har bir talaba guruh jurnalidagi familiyasi, ismi va sharifining tartib raqamiga muvofiq 11.2-jadvaldagi variantlar bo‘yicha tashish kira haqlarini aniqlaydi.
11.2-jadval
Variantlar bo‘yicha topshiriqlar

№

Jo‘natuvchi stansiya