Yuk tashish korxonalarida tashish ishlari o'quv amaliyotidan o'quv-uslubiy qo'llanma

Mavzu	Mashg’ulot soatlari soni
Amaliy soatlar
1	Avtomobil	100	42
2	Avtomobillarga texnik xizmat ko’rsatish	83	50
3	Foydalanish asoslari	30	-
4	Xavfsizlik asoslari va YHX	70	-
5	Ishlab chiqarish va mehnat iqtisodi asoslari	30	-
6	Hukumat qonun va qarorlarini o’rganish	25	-
7	Imtihon	12	-
8	Jami	350	92

Haydovchilar malakasini 2-sinfdan (“B,S,E”) 1-sinfga oshirish uchun o’tkaziladigan mashg’ulotlarga 350 soat, shuningdek, o’quv rejadan tashqari 10 soat- avtomobillarni boshqarish uchun ajratilgan bo’lib, o’quv reja mavzulari quyida ko’rsatilgan.

№	Mavzu	Mashg’ulot soatlari soni	Amaliy soatlar
1	Avtobuslar tuzilishi	120	40
2	Avtobuslarga texnik xizmat ko’rsatish	60	40
3	Transport vositalaridan foydalanish asoslari	30	-
4	YHQ	55	-
5	Ishlab chiqarish va mehnat iqtisodi asoslari	30	-
6	Hukumat qonun va qarorlarini o’rganish	25	-
7	maslahatlar	12	-
8	Imtihon	18	-
	Jami	350	80

Haydovchilarning malakasini 2- sinfdan 1- sinfga (“D”) toifasi uchun, o’quv rejasi asosida mashg’ulotlar 350 soat; 15 soat dan har bir tinglovchiga (avtomobilarni yakka tartibda boshqarish, shuningdek, 5-soatdan engil; 5 soatdan – yuk va avtopoyezd uchun)
Haydovchilarning malakasini 2- sinfdan 1- sinfga (“D”) toifasi uchun, o’quv rejasi

№	Mavzu	Mashg’ulot soatlari soni	Amaliy soatlar
1	Avtomobil va tirkamalar tuzilishi	120	40
2	Avtomobillarga texnik xizmat ko’rsatish	60	40
3	Transport vositalaridan foydalanish asoslari	30	-
4	YHQ	73	-
5	Ishlab chiqarish va mehnat iqtisodi asoslari	30	-
6	Hukumat qonun va qarorlarini o’rganish	25	-
8	Imtihon	12
	Jami	350	80

Yo’l harakati xavfsizligi bo’yicha bo’limlarni takomillashtirish uchun har yili ATKda haydovchilar bilan qo’shimcha ravishda 20 soatlik dastur bo’yicha qo’shimcha mashg’ulotlar o’tkaziladi. Bunda nazariy mashg’ulotlar- 45 daqiqa, amaliy- 60 daqiqa.
Haydovchilar malakasini va avtomobilarni boshqarish mahoratini oshirish.
O’quv yurtini tugatib(tayyorlash va qayta tayyorlashdan ) kelgan, boshqa korxonalardan ishga o’tgan, uzoq muddat transport vositasini boshqarma-gan haydovchilar, avtomobillarni boshqarish malakasini, ko’nikmasini va mahoratini oshirish maqsadida tajriba muddatini ( stajirovka) o’taydilar.
Amaliy tajriba ishlari- haydovchi bundan buyon ishlaydigan avtomobil markasi va yo’nalishda, haydovchi-mo’rabbiylar tomonidan amalga oshiriladi. Buning uchun harakatlanuvchi tarkib qo’shimcha ravishda ilashish muftasi va tormoz tizimi bilan jihozlanadi. Yaqinda yuk avtomobillarida ish boshlagan haydovchilar, ATK joylashgan hududiy shahar(tumanlar) qismida 30 kungacha amaliy tajriba ishlarini o’taydilar. Haydovchi mo’rabbiylarga- 5 yil ish tajribasiga ega bo’lgan, 1- va 2- sinf, oxirgi 3yil ichida, uning aybi bilan YHH sodir etilmagan, transport va mehnat intizomini buzmagan, shuningdek, yaxshi ish ko’rsatkichlariga ega bo’lgan, o’rgatish va tarbiyalashga layoqati bo’lgan ilg’or haydovchilar ATK buyrug’i asosida tayinlanadilar.
Qoida buzgan haydovchilar bilan ishlash.
Axloqiy javobgarlik – Agar haydovchi mehnat shartnomasida ko’rsatilgan vazifani bajarmagan, ichki tartib-qoidalariga rioya qilmagan, xizmat burchini o’tayotgan paytda ATKga ziyon keltirgan bo’lsa, axloqiy javobgarlikka tortiladi. Mehnat intizomini buzganligi uchun ATK ma’muriyati haydovchini: 1) ogohlantirish; 2) hayfsan e’lon qilishi; 3) qattiq hayfsan berishi; 4) maoshi past ishga o’tkazish; 5) ishdan bo’shatishi mumkin.
Mehnat intizomini buzgan, uzrli sababsiz ishga kelmagan, yoki, ishga mast holda kelgan haydovcilar uch oygacha muddatga boshqa-maoshi past ishga o’tkazilishi mumkin. Bu uch oy davomida o’z ixtiyori bilan ishdan bo’shashga ruxsat etilmaydi.
Haydovchining mazt holda ishga kelishi, yoki, spirtli ichimliklarni ATK maydonida, hamda, yuk tashilayotgan paytda is’temol qilishi mehnat intizomini qo’pol ravishda buzish hisoblanadi. Bunday ayblar uchun haydovchilar ATK tashabbusi bilan ishdan bo’shatilishi mumkin.
ATK ma’muriyati haydovchini nojo’ya hatti harakat qilgan kundan boshlab, bir oy davomida, biroq olti oydan kechiktirmasdan jazolashi mumkin. Jazo, haydovchining avvalgi ayblari uchun berilgan jazolardan qat’iy nazar, beriladi.Har bir mehnat intizomini buzganligi uchun faqat bitta axloqiy-tuzatish jazosi berilishi mumkin. Berilgan jazo ATK bo’yicha buyruqda e’lon qilinishi va bu haqda haydovchi yozma ravishda xabardor qilinishi kerak. Agar haydovchiga axloq – tuzatish jazosi berilgan kundan boshlab bir yil davomida yangi jazo berilmagan bo’lsa, berilgan jazoni bekor qilish to’g’risida buyruq chiqqan-chiqmaganligidan qat’iy nazar, jazo bekor qilingan hisoblanadi.