Yosh tengdoshlar

Genderga taalluqli bir nechta tushunchalar mavjud: 
✓
Gender stereotiplari (qoliplari, tamg‘alari). Gender stereotiplar erkak va ayollarga 
taalluqli psixologik va xulq-atvor xarakteristikalriga tegishli bo‘lib, turli faoliyat 
turlarining erkak va ayollarga qabul qilinishi 
✓
Gender tengsizlik — ijtimoiy tizim xarakteristikasi bo‘lib, unga ko‘ra turli ijtimoiy 
guruhlar (bu yerda ayollar va erkaklar) muqim farqlarga ega va bunga ko‘ra ularning 
jamiyatdagi imkoniyatlariga teng emas. 
✓
Gender zo‘ravonlik — bu insonning u yoki bu jinsga mansub ekanligi sababli zo‘ravonlik. 
Gender zo‘ravonlikning aksariyat qismi erkaklarning ayollar ustidan zo‘ravonligidir. 
Gender zo‘ravonlikdan maqsad bir jins vakilining ikkinchi jins vakili ustidan hukmronlik 
va nazorat qilishdir. Gender zo‘ravonlik o‘z ichiga jinsiy zo‘ravonlik, abortlarga 
majburlash, farzand tug‘ishga majburlash, haddan ziyod rashk qilish, boshqa 
erkak/ayollar bilan muloqot qilishni taqiqlash, ishlashni taqiqlash, ayollar savdosi, 
oiladagi jismoniy/psixologik zo‘ravonliklarni oladi.
Ishtirokchilar bilan birgalikda gender stereotiplarning insonlar bir-birlarini qabul 
qilishlariga ta’siri haqida, shuningdek, stereotiplardan kundalik hayotda foydalanishning ijobiy va 
salbiy tomonlari haqida xulosalar qiling.
–
 
Gender stereotiplar borliqni va voqelikni osonroq qabul qilishga, turli hayotiy 
vaziyatalarni hal qila olishga yordam beradi. Ularning salbiy tomoni shaxs rivojlanishiga 
psixologik bosim o‘tkazishi, yangiliklarni qabul qila olmaslik, zo‘ravonlik kabilardir.
Tarix davomida jins va gender bilan bog‘liq stereotip va tushunchalar kamsitishlarga sabab 
bo‘lgan. Ayniqsa ayollar ularga belgilab qo‘yilgan shaxs xususiyalari tufayli ko‘plab asrlar 
davomida kamsitib kelingan. Ko‘plab davlatlarda hozirgi kunlarda ham ayollarga zulm qilib, 
huquqlari chegaralanib kelinmoqda. O‘zbekistonda bu kabi holatlarni oldini olish va bartaraf 
etish maqsadida 2019-yil 2-sentyabrda “Xotin-qizlarni tazyiq va zo‘ravonlikdan himoya qilish 
to‘g‘risida”O‘zbekiston 
Respublikasi 
Qonuni 
qabul 
qilindi. 
Ma’lumot uchun: 
“Xotin-qizlarni tazyiq va zo‘ravonlikdan himoya qilish to‘g‘risida”O‘zbekiston Respublikasi 
Qonuni. 1-modda.
Ushbu Qonunning maqsadi xotin-qizlarni tazyiq va zo‘ravonlikning barcha shakllaridan 
himoya qilish sohasidagi munosabatlarni tartibga solishdan iborat.