Yosh bolalarni bosh miya katta yarim sharining tuzilishi

Dinamik stereotip. Oddiy hayot sharoitida odam va hay­von organizmiga turli xil ta’sirlovchilarning murakkab tizimi ta’sir etadi. Organizmning bunday murakkab ta’sirlovchilarga moslashishi miya yarim sharlari po‘stlog‘ining shartli reflekslar analitik-sintetik faoliyati tufayli amalga oshiriladi. Buning nati­jasida kompleks shartli reflekslar hosil bo‘ladi. Bu miya yarim sharlari po‘stlog‘ining yanada murakkab faoliyati bo‘lib, shartli reflektor faoliyati yoki dinamik stereotip hisoblanadi. Dinamik stereotip deb, bir vaqtda bir tartibdagi shartli reflekslarning uz- luksiz ravishda tartib bilan kelishi va nerv tizimida bu ta’sirlarga javob qaytariladi. Dinamik stereotip, boshqacha aytganda, odam­da bir necha yillar davomida shartli reflekslarning izchillik bilan kelib, miya po‘stlog‘ida qo‘zg‘alish va tormozlanish jarayonlari- ni hosil qilishdir. Dinamik stereotip har bir odam uchun o‘ziga xos bo‘lib, odamdagi odat va malakalarning asosi hisoblanadi. Maktab yoshidagi bolalar bosh miya yarim sharlari po‘stlog‘ida dinamik stereotipi hosil bo‘lish jarayonlarini tekshirish amaliy jihatdan muhim ahamiyatga ega.

Darslarni fiziologik asosda tashkil etish, kun tartibini tuzish, ovqatlanish, mehnat va dam olishni va boshqa faoliyat turlarini o‘quvchilar nerv tizimida di­namik stereotipini vujudga keltirish yo‘li bilan amalga oshiriladi.

Nazorat savollari:

Birinchi signallar sistemasiga nimalar kiradi?

Ikkinchi signallar sistemasiga nimalar kiradi?

Oliy nerv faoliyati necha tipga bo‘linadi?

Dinamik stereotip nima?