Yoqubjonova nigora abdusamatovnaning


  Xursandlik  holatini  ifodalovchi  sifatlar



Download 0,7 Mb.
Pdf ko'rish
bet28/61
Sana01.01.2022
Hajmi0,7 Mb.
#280379
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   61
Bog'liq
turkiy tillarda sifat soz turkumi

1.  Xursandlik  holatini  ifodalovchi  sifatlar  kishi  ruhiyatidagi  oniy 

lahzalarni,  muayyan  bir  harakat  yoki  holatdan  mamnunlikni  turli  shakllarda  aks 

ettiradi.  Bunday  sifatlarning  barchasi  semantik  jihatdan  bir  nuqtaga,  leksik-

semantik  guruhga  birlashadi:  xursand,  mamnun,  xushhol,  xushnud,  xurram, 



quvnoq,  shodmon,  shod,  xushchaqchaq,  masrur  kabilar.  Xursandlik  ifodalovchi 

bunday sifat leksemalar orasida xursand uslubiy jihatdan betaraf bo„lib, dominant 

leksema  hisoblanadi.  Bu  so„z  og„zaki  va  yozma  nutqda,  adabiy  tilning  turli 

vazifaviy uslublarida keng qo„llaniladi. Shuningdek, to„plangan misollar , xushhol, 



xushnud,  xurram,  quvnoq,  shodmon,  shod,  xushchaqchaq  kabi  ko„pgina  sifat 

leksemalarning xursandlik ruhiy holatini turli darajada ifodalashga xizmat qilishini 

ko„rsatadi  (Barcha  xushnud,  dillar  chog‘  edi.  Shod  va  xurram  so„zlarining 

yonma-yon kelishi ma‟noni yana ham kuchaytirishga xizmat qiladi. Shod so „ziga 

nisbatan  quvnoq  so„zida  ijobiy  holat  semasi  ancha  kuchli:  quvnoq  so„zining 

ma‟no ko„lami xursandlikni ifodalovchi boshqa sifat leksemalarga nisbatan ancha 

kengdir.  

XursandJudayam xursandman

36

 Ikkinchidan Polikarnov domlaga xursand 



bo‘lib gapirdi, katta yordam va‘da qildi. Bu gaplardan qat‘iy nazar, u xotinni 

chaqirib gaplashinglar, xursand qilinglar.  

MamnunUning aytishicha, otasi bu ajoyib oila bilan yaqinlashayotganidan 

benihoya mamnun emish.  U hozir o‗zidan ham, kuyoviga aytgan gaplaridan ham, 

hammasidan  mamnun,  chunki  bugungi  suhbat  kuyovida  yaxshi  taassurot 

qoldirganini  sezardi.    Ha,  Vohid  Mirobidov  hayotdan  mamnun  bo‗lsa  arziydi. 

Otaqo‗zi  o‗g‗lidan  mamnun  edi.  Bugun  Otaqo‗zi  nihoyatda  mamnun.  Ha,  ota 

                                                           

36

 Misollar O.Yoqubovning “Diyonat” romanidan olindi. 




32 

 

yanglishmagan  –  bu  odamlarning  hammasi  tog‗a-jiyanlarining  gaplashib 



qolganidan mamnun.  


Download 0,7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   61




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish