II.Bob. Husnixat darslariga qo‘yiladigan talablar.
2.1 Husnixat darslari va uni tashkil etish usullari.
O’qituvchining namunaviy yozuvi – bolalarda to’g’ri yozuvni shakllantirishning asosiy omili hisoblanadi. Yozishga o’rgatish ko’pincha taqlid qilish orqali amalgam oshadi. O’qituvchining birinchi o’quv yilida sinf taxtasi yoki o’quvchi daftariga yozganlari asl nusxa sifatida ko’riladi, chunki o’quvchilar undan o’z daftariga ko’chirib oladilar. Shuning uchun o’qituvchining husnixati to’g’ri va chiroyli bo’lishi lozim. Sinf taxtasiga yozilgan yozuvi esa o’quvchining daftaridagi harflarning joylashishiga mos xolda bo’lishi kerak. Amaliyotning ko’satishicha, agar o’qituvchi qatorning oxirigacha yozmasa (to’ldirmasa), bolalar ha undan namuna olib qatorning oxirigacha yozishmaydi, qog’ozni bekorga sarf etishadi va so’zlarni keyingi qatorga to’g’ri ko’chirish yo’llani o’rgana olmaydilar, shubhali hollarda qator oxirigacha ko’chirmaydigan bo’lishadi. O’qituvchi o’z yozuvini yanada chiroyli va mukammal bo’lishi uchun uzluksiz shug’ullanib borishni o’z oldiga maqsad qilib qo’yishi shart. Shunday fikrlar bor, agar muntazam yozib borilsa, yozuv yaxshilanib boradi.Lekin buning aksi ham bo’lishi mumkin:inson qanchalik ko’p yozsa, uning yozuvi shunchalik tushunarsiz bo’lib borar ekan.
O’qituvchi to’g’ri husnixatda yozishni o’rganib olishi lozim.O’qituvchi faqat nazariy jihatdangina emas,balki har bir harf uchun yo’lga qo’yilgan amaliy proporsional bog’liqlikni ham bilishi darkor.
Shu bilan bir vaqtda lozim bo’lgan mashqlar orqali qo’lning kaftiniva barmoqlar harakatini yengillatish va rivojlantirish kerak bo’ladi.
2.2. Husnixatga o’rgatishning metodik shartlari.
O’qituvchi sinf taxtasida yozish usullarini ham egallab olishi lozim.Sinf taxtasidayozish jarayonida xatolarga yo’l qo’ymasligi kerak..Masalan , harflarni grafik yozish,uning uzoqdan qandayko’rinishini hisobga olmasdan yozish, barcha asosiy va birlashtiruvchi unsurlarni bir hil qolipda yozish kabi.
Faqatgina yaxshi yozuvga ega bo’lgan holdagina o’qituvchi bolalarga namuna bo’la oladi va ulardan yaxshi natijalar olishi mumkin.O’quvchilar harflarning tuzilishini ,uni chizishdagi ketma ketligini yaxshi o’zlashtirib olishlari uchun o’qituvchi bularning hammasini sinf taxtasida ko’rgazmali tarzda ko’rsatishi lozim.
Tajribalarning ko’rsatishicha ,o’quvchi chiroyli va to’g’ri yozuvda sinftaxtasiga bo’rda aniq va chiroyli yozadigan o’qituvchining o’quvchilari chiroyli va to’g’ri yozadilar.
Sinf taxtasida yozish malakalariga quyidagilar kiradi:1-navbatda qo’l harakatini rivojlantirish, simmetriyani xis qilish va taxtaning qaysi qismida yozilgan harf, so’z va fraza yozilganini tezda topishni ,bir qarashda topa bilishlikni o’rgatish lozim. Bundan so’ng bo’r bilan yozishni u bilan ishlash texnikasini o’rganib olish lozim.Bo’r bilan yozishda ingichka va qalin shtrixlarni yozishni ,shuningdek ingichka chiziqdan bosib yozishga o’tish va h.zo malakalarni egallash lozim.Yozuvda sinf taxtasi va bo’rning sifati katta ahamiyatga ega.
Do'stlaringiz bilan baham: |